editor

ผู้เขียน : editor

อัพเดท: 10 ก.ค. 2008 11.18 น. บทความนี้มีผู้ชม: 42350 ครั้ง

TRIZ เป็นคำย่อในภาษารัสเซียของทฤษฎีการแก้ปัญหาเชิงประดิษฐ์คิดค้น (Theory of Inventive Problem Solving)


สร้างสรรค์ความคิด พิชิตปัญหา: จะวัดความลึกของแม่น้ำได้อย่างไร

Column : TRIZ it

สร้างสรรค์ความคิด พิชิตปัญหา (TRIZ it!) ตอนที่ 2

จะวัดความลึกของแม่น้ำได้อย่างไร

ผศ.ไตรสิทธิ์ เบญจบุณยสิทธิ์
TRIZ Institute Thailand (trizit.org)

TRIZ ไม่ใช่เรื่องใหม่ เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นในประเทศรัสเซียมากว่า 50 ปี แต่เพิ่งจะเป็นที่รู้จักกันในโลกภายนอกได้ไม่นาน ภายหลังจากที่ระบบสังคมนิยมในสหภาพโซเวียตล่มสลายลง TRIZ ได้แพร่หลายสู่ยุโรปและอเมริกาและถูกถ่ายทอดเข้ามาสู่เอเชียโดยประเทศญี่ปุ่น ในเวลาไม่ถึง 10 ปีมานี้เอง บริษัทใหญ่ๆ ในประเทศเกาหลี เช่น ซัมซุง ได้ใช้ TRIZ ในการสร้างสรรค์ความคิดเพื่อแก้ปัญหาพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ขนสามารถลดต้นทุน ทำกำไรได้มหาศาล

TRIZ เกิดขึ้นในยุคสงครามโลก ตามมาด้วยยุคสงครามเย็น แนวคิดและเครื่องมือต่างๆ ของ TRIZ ถูกนำไปใช้ในการพัฒนาอาวุธยุทโธปกรณ์อยู่ไม่น้อยนอกเหนือจากที่ถูกเอาไปใช้ในการแก้ปัญหาทางด้านเทคนิคและอุตสาหกรรม TRIZ ได้สร้างความเจริญรุ่งเรืองให้กับงานด้านวิศวกรรมของสภาพโซเวียตในอดีต เครื่องมือต่างๆ และแนวคิดของ TRIZ ยังเป็นประโยชน์สำหรับการแก้ปัญหาในปัจจุบัน และจะทวีความสำคัญเป็นที่รู้จักกันมากขึ้นในอนาคตอันใกล้

อัลต์ ชูลเลอร์ ได้ค้นคว้าพัฒนาเครื่องมือในการสร้างสรรค์ความคิดเพื่อการแก้ปัญหาอยู่หลายตัว ตัวหนึ่งคือ Effects ซึ่งเป็นการรวบรวมหลักการทางฟิสิกส์ เคมีและเรขาคณิตขึ้นมาเพื่อให้สะดวกต่อการนำไปใช้ในการแก้ปัญหา หลักการเหล่านี้มีหลายข้อที่เรียนกันในระดับ ม.ต้น อัลต์ชูลเลอร์ได้พยายามตั้งโจทย์ขึ้นมาให้เด็กนักเรียนในรัสเซียได้ฝึกนำความรู้ที่เรียนมาใช้ในการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์เพื่อการแก้ปัญหาดังตัวอย่างต่อไปนี้

จะวัดความลึกของแม่น้ำได้อย่างไร
โจทย์ : จะวัดความลึกของแม่น้ำได้อย่างไร
เครื่องบินลำหนึ่งบินเลียบไปตามลำแม่น้ำเพื่อที่จะวัดความลึกของแม่น้ำ เพื่อยกพลข้ามแม่น้ำในจุดที่ตื้นที่สุด โดยเครื่องบินจะทำการวัดเป็นจุดๆ ตรงใจกลางร่องน้ำ แต่ละจุดห่างกัน 100 เมตร เป็นระยะทาง 1 กิโลเมตร รวม 11 จุด เพื่อหาจุดที่ลึกน้อยที่สุด โดยใช้เครื่องมือง่ายๆ ที่ทำขึ้นได้เอง...ให้ลองคิดดูว่าจะใช้หลักการทางฟิสิกส์ เคมีและเรขาคณิตอะไรได้บ้างในการสร้างสรรค์ความคิด พิชิตปัญหานี้
โจทย์ข้อนี้เคยมีคนคิดแก้ปัญหาโดยใช้ลูกตุ้มผูกลูกโป่งโยนลงน้ำ แล้ววัดความลึกจากเชือกที่ลอยพ้นน้ำ ซึ่งฟังดูเข้าท่า แต่ยังไม่ถูกต้องทีเดียวนัก เพราะน้ำไหลอยู่ตลอดเวลาและมีสีขุ่นจนไม่เห็นท้องน้ำ
เฉลย
โจทย์ข้อนี้ สามารถแก้ไขได้โดยใช้หลักการทางฟิสิกส์เกี่ยวกับแรงลอยตัวและหลักการทางเรขาคณิตเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของสามเหลี่ยมมุมฉาก โดยใช้ลูกตุ้มผูกกับทุ่นลอย 2 ทุ่นด้วยเชือกที่มีความยาวต่างกัน เมื่อโยนลูกตุ้มกับทุ่นลอยลงจากเครื่องบินลงสู่แม่น้ำ ลูกตุ้มจะจมลงสู่ท้องน้ำส่วนทุ่นลอยจะถูกกระแสน้ำพัดไปตามผิวน้ำจนสุดความยาวเชือก เราสามารถวัดระยะห่างของทุ่นลอยทั้ง 2 เหนือผิวน้ำได้และจากการตั้งสมการสามเหลี่ยมมุมฉากตามกฎของพิธากอรัส 2 รูป จะทำให้สามารถคำนวณหาความลึก ณ จุดที่ทิ้งลูกตุ้มได้ เนื่องจากเรารู้ความยาวเชือกทั้ง 2 เส้น

อาจมีคำตอบอื่นๆ มากกว่านี้ ผู้อ่านสามารถร่วมแลกเปลี่ยนความเห็นและค้นหาคำตอบได้ที่เว็ปชุมชนผู้สนใจ TRIZ ประเทศไทย www.trizthailand.com หรือที่ E-mail: trizit@gmail.com


บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที