---

ผู้ประสบภัย รอยแผลที่ยังไม่จาง ผลกระทบจากภัยพิบัติ

ผู้ประสบภัย คือ บุคคลที่ต้องเผชิญกับเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิด ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันอย่างรุนแรง และต้องการให้หน่วยงานเข้าช่วยเหลือหรือบรรเทาทุกข์อย่างเร่งด่วน

เมื่อผู้ประสบภัยไม่ว่าจะเป็นบุคคล หรือกลุ่มคนจำนวนมากที่ต้องเผชิญหน้ากับเหตุการณ์ที่คาดไม่ถึง และเหตุการณ์นั้นส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันอย่างรุนแรงส่งผลให้ชีวิตเปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิง เช่น ภัยพิบัติทางธรรมชาติ สงคราม ความขัดแย้ง หรือเหตุการณ์ฉุกเฉินอื่นๆ ที่ทำให้สูญเสียทรัพย์สิน หรือคนที่รัก การเข้าใจบริบทของผู้ประสบภัยเป็นขั้นตอนแรกในการฟื้นฟูชีวิตของผู้ประสบภัย บทความนี้จะมาแนะนำปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อชีวิต ภัยที่พบบ่อย และแนวทางการฟื้นฟูผู้ลี้ภัยเป็นอย่างไรมาดูกันเลย 

---

ผู้ประสบภัย กับผู้ลี้ภัย/พลัดถิ่นเหมือนหรือต่างกันอย่างไร 

ผู้ประสบภัย คือ บุคคลที่ต้องเผชิญกับเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดและส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันอย่างรุนแรง เช่น ภัยพิบัติทางธรรมชาติ อุบัติเหตุ สงคราม หรือเหตุการณ์ที่ก่อให้เกิดความสูญเสียทั้งทางกายและใจ 

ปัญหาผู้พลัดถิ่น/ลี้ภัยจากภัยพิบัติทางธรรมชาติ เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นเมื่อผู้ ประสบ ภัยพิบัติ ต้องอพยพย้ายถิ่นฐานออกจากพื้นที่ที่เกิดภัยพิบัติ เนื่องจากบ้านเรือนถูกทำลาย พืชผลทางการเกษตรเสียหาย หรือสภาพแวดล้อมไม่เอื้ออำนวยต่อการดำรงชีวิตต่อไป ซึ่งปัญหาเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ของผู้ประสบภัยในหลายด้าน ได้แก่

• ช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยด้านความปลอดภัย ผู้พลัดถิ่นมักต้องเผชิญกับความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บ เจ็บป่วย หรือเสียชีวิตจากภัยพิบัติที่เกิดขึ้นซ้ำ หรือจากสภาพแวดล้อมที่ไม่ปลอดภัยในพื้นที่ที่อพยพไป
• ช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยด้านที่อยู่อาศัย ผู้พลัดถิ่นส่วนใหญ่จะสูญเสียบ้านเรือน หรือต้องอาศัยอยู่ในที่พักพิงชั่วคราว ซึ่งอาจขาดแคลนสิ่งอำนวยความสะดวกขั้นพื้นฐาน เช่น น้ำสะอาด อาหาร และสุขาภิบาล
• ช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยด้านสุขภาพ สภาพความเป็นอยู่ที่ไม่เหมาะสมและความเครียดจากการสูญเสีย ทำให้ผู้พลัดถิ่นมีความเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยทั้งทางกายและจิตใจ เช่น โรคติดเชื้อ โรคเรื้อรัง และภาวะซึมเศร้า
• ช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยด้านเศรษฐกิจ การสูญเสียทรัพย์สินและแหล่งรายได้ ทำให้ผู้พลัดถิ่นประสบปัญหาทางเศรษฐกิจอย่างรุนแรง อาจต้องเผชิญกับความยากจนและความอดอยาก
• ช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยด้านสังคม การพลัดถิ่นทำให้ผู้คนต้องแยกจากครอบครัว ชุมชน และวิถีชีวิตเดิม ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ส่วนบุคคลและการปรับตัวเข้ากับสังคมใหม่

---

ผู้พลัดถิ่นต้องประสบภัยใดบ้างที่ถือว่าเป็นภัยพิบัติที่สร้างความเสียหายรุนแรง

ภัยพิบัติทางธรรมชาติเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ ซึ่งสามารถก่อให้เกิดความเสียหายต่อชีวิต ทรัพย์สิน และสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง ในหลายกรณีแก่ผู้ ประสบ ภัย ภัยพิบัติเหล่านี้ยังเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้ผู้คนจำนวนมากต้องพลัดถิ่นหรือลี้ภัยไปยังพื้นที่อื่น ๆ เพื่อความปลอดภัยและการดำรงชีวิต ภัยพิบัติที่พบบ่อยและส่งผลกระทบต่อการพลัดถิ่นได้แก่

• อุทกภัย เป็นภัยพิบัติที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งทั้งในไทยและทั่วโลก โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝน ปริมาณน้ำฝนที่มากเกินไปอาจทำให้เกิดน้ำท่วมฉับพลัน หรือน้ำท่วมขังเป็นเวลานาน ส่งผลให้บ้านเรือนถูกน้ำท่วมเสียหาย พืชผลทางการเกษตรได้รับความเสียหาย และเกิดโรคระบาด ซึ่งในประเทศไทยประสบอุทกภัยครั้งรุนแรงมีผู้ ประสบ ภัยมากที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย คือ เหตุการณ์เมื่อปี พ.ศ. 2554 และผู้ประสบภัยจากอุทกภัยภาคเหนือ ปี พ.ศ. 2567 
• ภัยแล้ง เกิดจากปริมาณน้ำฝนน้อยกว่าปกติ ทำให้แหล่งน้ำแห้งขอด พืชผลทางการเกษตรขาดน้ำ และเกิดปัญหาขาดแคลนอาหารและน้ำดื่ม ส่งผลให้ประชาชนต้องอพยพย้ายถิ่นฐานไปยังพื้นที่ที่มีน้ำอุปโภคบริโภคเพียงพอ ซึ่งในประเทศไทยมีภัยแล้งรุนแรง เมื่อปี 2558-2559 มีผู้ ประสบ ภัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือจำนวนมาก เหตุการณ์ภัยแล้งซ้ำซากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ หรือภัยแล้งในช่วงฤดูแล้งปกติก็มีผู้ประสบภัยจำนวนมาก
• พายุ พายุต่าง ๆ เช่น พายุโซนร้อน พายุไต้ฝุ่น หรือพายุหมุนเขตร้อน สามารถก่อให้เกิดลมแรง ฝนตกหนัก คลื่นสูง และน้ำท่วม ซึ่งอาจทำลายบ้านเรือน โครงสร้างพื้นฐาน และส่งผลกระทบต่อการสื่อสารและการขนส่ง ซึ่งพายุรุนแรงที่สุดในประเทศไทย ได้แก่ พายุไต้ฝุ่นเกย์ เมื่อปี 2532 
• สึนามิ เกิดจากแผ่นดินไหวใต้มหาสมุทร หรือการเคลื่อนตัวของแผ่นดิน ทำให้เกิดคลื่นขนาดใหญ่ซัดเข้าสู่ชายฝั่ง ทำลายบ้านเรือนและสิ่งก่อสร้าง และคร่าชีวิตผู้คนจำนวนมาก ซึ่งเหตุการณ์สึนามิเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2547 ถือเป็นเหตุการณ์ภัยพิบัติที่รุนแรง่ที่มีผู้ประสบภัยมากที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์ของประเทศไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณชายฝั่งทะเลอันดามัน
• แผ่นดินไหว เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลก ซึ่งสามารถก่อให้เกิดความเสียหายร้ายแรงต่อชีวิตและทรัพย์สินได้อย่างมาก โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงสูง เช่น บริเวณรอยเลื่อนขนาดใหญ่ หรือบริเวณที่ตั้งอยู่บนแผ่นเปลือกโลกที่เคลื่อนที่ชนกัน เหตุการณ์แผ่นดินไหวที่น่าจดจำและมีผู้ประสบภัยมากที่สุดครั้งหนึ่งคือ เหตุการณ์แผ่นดินไหวที่อำเภอแม่ลาว จังหวัดเชียงราย เมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 ความรุนแรงแผ่นดินไหวครั้งนี้มีขนาด 6.3 ริกเตอร์

---

การฟื้นฟูผู้ลี้ภัยที่ประสบภัยพิบัติ มีความสำคัญอย่างไรบ้าง 

การฟื้นฟูผู้ลี้ภัยที่ประสบภัยพิบัติทางธรรมชาติเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและต้องใช้เวลา แต่เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อให้ผู้ประสบภัยสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติ และเพื่อสร้างความมั่นคงให้กับชุมชนในระยะยาว การให้ความสำคัญกับการฟื้นฟูผู้ลี้ภัยที่ประสบภัยพิบัติทางธรรมชาติเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง เพราะเหตุผลหลายประการ ดังนี้

• ฟื้นฟูคุณภาพชีวิต ผู้ประสบภัยมักสูญเสียบ้านเรือน ทรัพย์สิน และแหล่งรายได้ การฟื้นฟูจะช่วยให้พวกเขาสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้ตามปกติ มีที่อยู่อาศัย อาหาร น้ำดื่ม และสิ่งอำนวยความสะดวกขั้นพื้นฐาน
• ฟื้นฟูจิตใจ ภัยพิบัติสร้างความเสียหายทางจิตใจอย่างมาก ผู้ประสบภัยอาจเผชิญกับความสูญเสีย ความกลัว และความเครียด การฟื้นฟูด้านจิตใจจึงเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อให้พวกเขากลับมามีความสุขและสามารถดำเนินชีวิตต่อไปได้
• ป้องกันปัญหาสังคม หากไม่ให้ความช่วยเหลือในการฟื้นฟู ผู้ประสบภัยอาจกลายเป็นปัญหาสังคม เช่น การกระทำผิด การทะเลาะวิวาท หรือการอพยพย้ายถิ่นฐานอย่างผิดกฎหมาย
• สร้างความมั่นคงให้ชุมชน การฟื้นฟูชุมชนจะช่วยให้ชุมชนกลับมามีความเข้มแข็ง สามารถช่วยเหลือตนเองได้ และสามารถรับมือกับภัยพิบัติในอนาคตได้ดีขึ้น
• ส่งเสริมความเท่าเทียม การให้ความช่วยเหลือในการฟื้นฟูอย่างเท่าเทียมกัน จะช่วยลดความเหลื่อมล้ำทางสังคม และสร้างความเป็นธรรมให้กับผู้ประสบภัยทุกคน

การช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยพิบัติ กรณีฉุกเฉิน และการฟื้นฟูผู้ลี้ภัยประกอบด้วยหลายด้าน เช่น

• การช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยพิบัติ กรณีฉุกเฉิน ในการจัดหาอาหาร น้ำดื่ม ที่พักพิง และสิ่งของจำเป็น
• การช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยพิบัติ กรณีฉุกเฉิน การฟื้นฟูที่อยู่อาศัย การสร้างบ้านเรือนใหม่ หรือซ่อมแซมบ้านเรือนที่เสียหาย
• การฟื้นฟูเศรษฐกิจ ถือเป็น การช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยพิบัติ กรณีฉุกเฉิน การสนับสนุนให้ผู้ประสบภัยกลับไปประกอบอาชีพเดิม หรือเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ
• การช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยพิบัติ กรณีฉุกเฉินด้านสังคม การสร้างกิจกรรมที่ส่งเสริมการรวมกลุ่มของชุมชน และการฟื้นฟูด้านจิตใจ
• การช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยพิบัติ กรณีฉุกเฉินด้านสภาพแวดล้อมที่เสียหายจากภัยพิบัติ

---

ผู้ประสบภัยควรได้รับการให้ความช่วยเหลือรูปแบบใดบ้าง 

UNHCR หรือองค์การข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ มีบทบาทสำคัญในการให้ความช่วยเหลือผู้ลี้ภัยและผู้พลัดถิ่นทั่วโลก โดยเฉพาะในช่วงที่เกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติ UNHCR จะเข้ามาให้ความช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยในหลากหลายรูปแบบ เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนและช่วยให้ผู้ประสบภัยสามารถดำรงชีวิตต่อไปได้

ความช่วยเหลือของ UNHCR ครอบคลุมถึง

1. ความช่วยเหลือทางการแพทย์แก่ผู้ประสบภัย
   • จัดตั้งคลินิกเคลื่อนที่เพื่อให้บริการตรวจรักษาโรคเบื้องต้น
   • จัดหาเวชภัณฑ์และอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่จำเป็น
   • ให้ความรู้เกี่ยวกับสุขอนามัยส่วนบุคคลและการป้องกันโรค
2. น้ำสะอาดและสุขอนามัยแก่ผู้ประสบภัย
   • จัดหาแหล่งน้ำสะอาดและระบบบำบัดน้ำ
   • จัดหาห้องสุขาและสิ่งอำนวยความสะดวกด้านสุขอนามัย
   • ให้ความรู้เกี่ยวกับการดูแลสุขอนามัยเพื่อป้องกันโรคระบาด
3. มอบถุงยังชีพ (สิ่งของบรรเทาทุกข์) แก่ผู้ประสบภัย
   • จัดหาอาหาร น้ำดื่ม เสื้อผ้า เครื่องนุ่งห่ม และสิ่งของจำเป็นอื่นๆ
   • มอบที่พักพิงชั่วคราว เช่น เต็นท์ หรือที่พักอาศัยชั่วคราว
4. ความช่วยเหลือด้านที่อยู่อาศัยแก่ผู้ประสบภัย
   • สนับสนุนการสร้างที่อยู่อาศัยใหม่หรือซ่อมแซมที่อยู่อาศัยเดิม
   • จัดหาวัสดุก่อสร้างและเครื่องมือ
5. ความช่วยเหลือด้านการศึกษาแก่ผู้ประสบภัย
   • สนับสนุนการศึกษาสำหรับเด็กๆ
   • จัดตั้งโรงเรียนชั่วคราว
   • จัดหาอุปกรณ์การเรียนการสอน
6. ความช่วยเหลือด้านจิตสังคมแก่ผู้ประสบภัย
   • ให้คำปรึกษาและสนับสนุนด้านจิตใจ
   • จัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมความผ่อนคลายและการเข้าสังคม
7. ความช่วยเหลือด้านการประกอบอาชีพแก่ผู้ประสบภัย
   • สนับสนุนการฝึกอาชีพและการสร้างรายได้
   • จัดหาเงินทุนสำหรับการเริ่มต้นธุรกิจขนาดเล็ก

นอกจากนี้ UNHCR ยังช่วยเหลือ ผู้ประสบภัยด้วยการทำงานร่วมกับองค์กรต่างๆ ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และองค์กรพัฒนาเอกชน เพื่อให้ความช่วยเหลือที่ครอบคลุมและยั่งยืน

---

สรุปแนวทางการฟื้นฟูชีวิตใหม่ให้ผู้ประสบภัย

ปัจจุบันผู้ประสบภัยที่ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ต่าง ๆ เช่น ภัยพิบัติ สงคราม หรือความขัดแย้ง ทำให้สูญเสียบ้านเรือน ทรัพย์สิน หรือต้องพลัดถิ่น นั้น องค์กร UNHCR เป็นองค์กรระหว่างประเทศที่มีหน้าที่หลักในการให้ความช่วยเหลือ ผู้ประสบภัย ให้ความคุ้มครองและช่วยเหลือผู้ลี้ภัยและผู้พลัดถิ่นทั่วโลก โดยมุ่งเน้นการให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม การค้นหาทางออกที่ยั่งยืน และการส่งเสริมการเคารพสิทธิมนุษยชนของผู้ลี้ภัย

---

บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที

---

• ตอนที่ 1 : ผู้ประสบภัย รอยแผลที่ยังไม่จาง ผลกระทบจากภัยพิบัติ

---