ต้อหิน (Glaucoma) หรือโรคความเสื่อมขั้วประสาทตา เกิดจากความดันในตาขึ้น ทำให้เส้นประสาทตาถูกทำลาย ซึ่งโรคนี้อาจทำให้ตามัว ปวดตา และสูญเสียการมองเห็นได้
โรคต้อหินเป็นหนึ่งในภัยเงียบของดวงตาที่มักไม่มีอาการเตือนในระยะแรก แต่สามารถนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวร หากไม่ได้รับการรักษาโรคต้อหินอย่างทันท่วงที การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นภายในดวงตาไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อการมองเห็น แต่ยังส่งผลต่อสุขภาพตาโดยรวม จากการไม่ดูแลดวงตาให้ถูกต้อง การทำความเข้าใจโรคต้อหินว่ามีอาการอย่างไร จึงเป็นแนวทางสำคัญในการป้องกัน และรักษาโรคนี้ ก่อนที่จะสายเกินแก้
โรคต้อหิน (Glaucoma) คือภาวะผิดปกติของดวงตาที่ส่งผลกระทบต่อเส้นประสาทตา (Optic nerve) ซึ่งมีหน้าที่สำคัญในการนำสัญญาณภาพจากดวงตาไปยังสมอง ต้อหินมักเกิดจากความดันภายในลูกตาที่สูงผิดปกติ ซึ่งเมื่อสะสมมากขึ้นจะกดทับ และทำลายเส้นประสาทตาอย่างถาวร หากโรคต้อหินไม่ได้รักษาอย่างทันท่วงที อาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวร และทำให้ตาบอดได้
ต้อหินมักพัฒนาอาการอย่างช้า ๆ และไม่มีสัญญาณเตือนในระยะแรก ซึ่งอาการจะเริ่มต้นจากการสูญเสียการมองเห็นด้านข้าง และโรคจะลุกลามต่อการมองเห็นส่วนกลาง หากใครที่มีอาการดังกล่าวควรรีบเข้ารับการรักษาอย่างเร่งด่วน
การตรวจตาเป็นประจำจึงเป็นสิ่งสำคัญในการวินิจฉัย และรักษาโรคต้อหินในระยะแรก แม้ว่าการรักษาต้อหินจะไม่สามารถหายขาดได้ แต่ก็สามารถชะลอการลุกลามของโรคได้ ซึ่งก่อนจะไปสังเกตอาการอย่างแน่ชัด เรามาแยกประเภทของต้อหินกันก่อน ซึ่งโรคนี้สามารถแบ่งประเภทได้ดังนี้
ต้อหินปฐมภูมิเป็นกลุ่มของโรคต้อหินที่เกิดจากความผิดปกติของโครงสร้างและหน้าที่ภายในดวงตาเอง โดยไม่มีโรคหรือภาวะอื่นที่เป็นสาเหตุหลัก แบ่งออกเป็น 2 ประเภท
ต้อหินทุติยภูมิเป็นต้อหินชนิดแทรกซ้อน เกิดจากปัจจัยหรือโรคอื่นที่ส่งผลต่อความดันภายในลูกตาและทำให้เส้นประสาทตาเสียหาย ต่างจากต้อหินปฐมภูมิที่เกิดจากความผิดปกติของดวงตา เช่น การบาดเจ็บที่ดวงตา การอักเสบภายในลูกตา เป็นต้น การรักษาต้อหินทุติยภูมิจึงต้องแก้ไขที่สาเหตุร่วมกับการควบคุมความดันในลูกตา การผ่าตัด และอาจใช้ยารักษาต้อหินร่วมด้วย
ต้อหินโดยกำเนิดเป็นโรคต้อหินที่พบในเด็กทารกหรือเด็กเล็ก เกิดจากความผิดปกติในการพัฒนาของโครงสร้างภายในดวงตาตั้งแต่ช่วงที่อยู่ในครรภ์ มักมีความผิดปกติในระบบการระบายน้ำในลูกตา ทำให้ความดันตาสูงขึ้น แม้ว่าโรคนี้เป็นภาวะที่พบได้ยาก แต่มีความรุนแรงและอาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็น การรักษาต้อหินโดยกำเนิดมักต้องใช้การผ่าตัดระบายน้ำในลูกตา ควบคู่กับการใช้ยาหยอดตาสำหรับต้อหิน
โรคต้อหินมักไม่มีอาการชัดเจนในระยะแรก โดยเฉพาะต้อหินมุมเปิด ซึ่งการมองเห็นด้านข้างจะค่อย ๆ ลดลงโดยไม่รู้ตัว ส่วนต้อหินมุมปิดอาจมีอาการเฉียบพลัน เช่น ปวดตา ตาแดง มองเห็นแสงกระจายรอบดวงไฟ หรือมองเห็นลดลงทันที ซึ่งกลุ่มเสี่ยงที่จะทำให้เกิดโรคต้อหิน ได้แก่ผู้ที่อายุ 40 ปีขึ้นไป มีประวัติครอบครัวเป็นโรคต้อหิน ผู้ป่วยเบาหวาน หรือผู้ใช้สเตียรอยด์ ดังนั้น ทุกคนจึงควรตรวจสุขภาพตาเป็นประจำ เพื่อตรวจหาโรคในระยะแรกและป้องกันการสูญเสียการมองเห็นถาวร
ปัจจัยที่เสี่ยงต่อการเป็นโรคต้อหิน มีดังนี้
โรคต้อหินสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน โดยเฉพาะผู้ที่มีอายุเพิ่มขึ้น การป้องกันที่ดีที่สุดคือการตรวจสุขภาพตาอย่างสม่ำเสมอเพื่อตรวจหาความผิดปกติในระยะแรก รวมถึงการดูแลสุขภาพดวงตาในชีวิตประจำวัน เช่น หลีกเลี่ยงการใช้สายตานาน ๆ พักสายตาเมื่อจ้องจอ และสวมแว่นกันแดดเพื่อป้องกันแสงยูวี พฤติกรรมเหล่านี้จะช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต้อหินในอนาคตได้ หากใครมีอาการผิดปกติ เช่น การมองเห็นลดลงหรือปวดตา ควรพบแพทย์ทันทีเพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสม
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
