การลาพักผ่อนประจำปีตามมาตรา 30 เป็นสิทธิที่ลูกจ้างได้รับจากการทำงานอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้มีเวลาพักผ่อนและฟื้นฟูสภาพร่างกายและจิตใจ โดยปกติสามารถลาได้ 6 วันต่อปี
การลาพักร้อนเป็นสิทธิ์ที่พนักงานได้รับตามกฎหมายแรงงาน ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อให้พนักงานมีเวลาพักผ่อนและฟื้นฟูสภาพร่างกายและจิตใจ ดังนั้นนายจ้างควรเคารพสิทธินี้และไม่ควรเรียกร้องเหตุผลในการลาพักร้อนโดยไม่จำเป็นหาก คุณกำลังวางแผนลาพักร้อนและมีข้อคำถามที่เกี่ยวกับการลาพักร้อนตามกฎหมายกำหนดไว้ สามารถอ่านรายละเอียดได้ในบทความนี้
มาตรา 30 แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 กำหนดสิทธิลาพักร้อนของลูกจ้างไว้ดังนี้
ลูกจ้างซึ่งทำงานติดต่อกันมาแล้วครบหนึ่งปี มีสิทธิหยุดพักผ่อนประจำปีได้ปีหนึ่งไม่น้อยกว่า 6 วันทำงาน โดยให้นายจ้างเป็นผู้กำหนดวันหยุดดังกล่าวให้แก่ลูกจ้างล่วงหน้าหรือกำหนดให้ตามที่นายจ้างและลูกจ้างตกลงกัน
ในปีต่อมานายจ้างอาจกำหนดวันลาพักร้อนประจำปีให้แก่ลูกจ้างมากกว่า 6 วันทำงานได้
นายจ้างและลูกจ้างอาจตกลงกันล่วงหน้าให้สะสมและเลื่อนวันหยุดพักผ่อนประจำปีที่ยังมิได้หยุดในปีนั้นรวมเข้ากับปีต่อ ๆ ไปได้
สำหรับลูกจ้างซึ่งทำงานยังไม่ครบหนึ่งปี นายจ้างอาจกำหนดวันลาพักร้อนประจำปีให้แก่ลูกจ้างได้ตามส่วน
สิทธิลาพักร้อนของพนักงานสามารถแบ่งออกเป็นหลายแบบ ขึ้นอยู่กับระเบียบการลาพักร้อนและกฎหมายแรงงานของแต่ละประเทศ สำหรับในประเทศไทย สิทธิลาพักร้อนตามกฎหมายแรงงานสามารถแบ่งออกเป็นสองประเภท ได้แก่
พนักงานมีสิทธิลาพักร้อนแบบเฉลี่ยตามสัดส่วน หมายถึงพนักงานที่เริ่มงานยังไม่ครบ 1 ปี จะได้รับสิทธิลาพักร้อน ตามจำนวนเดือนที่ทำงาน
ตัวอย่าง
บริษัทให้สิทธิลาพักร้อน 12 วันต่อปี
- พนักงานเริ่มงานวันที่ 1 สิงหาคม 2564
- เมื่อครบ 1 เดือน (1 กันยายน 2564) พนักงานมีสิทธิลาพักร้อน 1 วัน (12 วัน / 12 เดือน x 1 เดือน)
- เมื่อครบ 5 เดือน (1 มกราคม 2564) พนักงานมีสิทธิลาพักร้อน 5 วัน (12 วัน / 12 เดือน x 5 เดือน)
- เมื่อครบ 1 ปี (30 กรกฎาคม 2565) พนักงานมีสิทธิลาพักร้อน 12 วัน
กรณีบริษัทให้สิทธิลาพักร้อน 6 วันต่อปี
- พนักงานเริ่มงานวันที่ 1 สิงหาคม 2564
- เมื่อครบ 1 เดือน (1 กันยายน 2564) พนักงานมีสิทธิลาพักร้อน 0.5 วัน (6 วัน / 12 เดือน x 1 เดือน)
- เมื่อครบ 5 เดือน (1 กุมภาพันธ์ 2565) พนักงานมีสิทธิลาพักร้อน 3 วัน (6 วัน / 12 เดือน x 5 เดือน)
- เมื่อครบ 1 ปี (30 กรกฏาคม 2565) พนักงานมีสิทธิลาพักร้อน 6 วัน
หมายเหตุ: กฎการลาพักร้อนอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบริษัท กรณีมีข้อสงสัยควรตรวจสอบนโยบายลาของบริษัท หรือติดต่อฝ่ายทรัพยากรบุคคล
ข้อดีของการลาพักร้อนแบบแบบได้ทันทีเมื่อเริ่มงาน
- พนักงานใหม่มีสิทธิลาพักร้อนตั้งแต่เริ่มงาน
ข้อเสียของการลาพักร้อนแบบแบบได้ทันทีเมื่อเริ่มงาน
- พนักงานใหม่มีจำนวนวันลาน้อย
พนักงานมีสิทธิลาพักร้อนแบบเฉลี่ยตามสัดส่วน (เมื่อผ่านโปร/ช่วงทดลองงาน) หมายถึงพนักงานที่เริ่มงาน ยังไม่ครบ 1 ปี จะได้รับสิทธิลาพักร้อนตามจำนวนเดือนที่ทำงาน แต่จะเริ่มนับวันลาหลังจากผ่านโปร/ช่วงทดลองงาน
ตัวอย่าง
บริษัทให้สิทธิลาพักร้อน 12 วันต่อปี
- พนักงานเริ่มงานวันที่ 1 สิงหาคม 2564
- ผ่านโปร/ช่วงทดลองงานวันที่ 30 พฤศจิกายน 2564
- เมื่อครบ 1 เดือน (1 กันยายน 2564) พนักงาน ยังไม่ได้รับสิทธิวันลาพักร้อน เพราะยังไม่ผ่านโปร
- เมื่อครบ 2 เดือน (1 ตุลาคม 2564) พนักงาน ยังไม่ได้รับสิทธิวันลาพักร้อน เพราะยังไม่ผ่านโปร
- เมื่อครบ 5 เดือน (1 มกราคม 2564) พนักงานมีสิทธิลาพักร้อน 2 วัน (12 วัน / 12 เดือน x 2 เดือน) นับตั้งแต่วันที่ผ่านโปร
- เมื่อครบ 1 ปี (30 กรกฎาคม 2565) พนักงานมีสิทธิลาพักร้อน 10 วัน (12 วัน / 12 เดือน x 8 เดือน) นับตั้งแต่วันที่ผ่านโปร
หมายเหตุ: กฎการลาพักร้อนอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบริษัท กรณีมีข้อสงสัยควรตรวจสอบนโยบายลาของบริษัท หรือติดต่อฝ่ายทรัพยากรบุคคล
ข้อดีของการลาพักร้อนแบบเฉลี่ยตามสัดส่วน (เมื่อผ่านโปร/ช่วงทดลองงาน)
- พนักงานใหม่มีสิทธิลาพักร้อนหลังจากผ่านโปร/ช่วงทดลองงาน
ข้อเสียของการลาพักร้อนแบบเฉลี่ยตามสัดส่วน (เมื่อผ่านโปร/ช่วงทดลองงาน)
- พนักงานใหม่มีจำนวนวันลาน้อยในช่วงแรก
เพิ่มเติม
- ในปีต่อๆ ไป หากบริษัทมีนโยบายให้วันลาพักร้อนแก่พนักงานเพิ่มขึ้น ก็สามารถทำได้
- บริษัทสามารถให้วันลาพักร้อนมากกว่าในตัวอย่างนี้ก็ได้
- บริษัทสามารถกำหนดการให้วันลาที่เฉลี่ยต่างไปจากนี้ก็ได้เช่นกัน
อย่างไรก็ตาม พนักงานที่ทำงานครบ 1 ปีแล้ว ต้องได้รับวันลาพักร้อนไม่ต่ำกว่า 6 วัน/ปี ไม่งั้นบริษัทอาจถูกฟ้องร้องต่อศาลได้ เพราะกระทำขัดต่อ พ.ร.บ. คุ้มครองแรงงาน
ตามกฎหมายแรงงานการลาพักร้อนของพนักงานไม่จำเป็นต้องแจ้งเหตุผลเมื่อลาพักร้อนประจำปี พนักงานมีสิทธิลาพักร้อน ตามจำนวนวันที่กฎหมายกำหนดโดยไม่ต้องแจ้งเหตุผล อย่างไรก็ตามขึ้นอยู่กับนโยบายของแต่ละบริษัท
บางบริษัทอาจกำหนดให้แจ้งเหตุผล เมื่อลาพักร้อน บางบริษัทอาจกำหนดให้แจ้งล่วงหน้า บางบริษัทอาจจะกำหนดให้มอบหมายงานให้เพื่อนร่วมงานก่อนลาพักร้อน
ส่วนคำถามการลาพักร้อนต้องแจ้งล่วงหน้ากี่วัน? กฎหมายคุ้มครองแรงงาน ไม่ได้ระบุว่าพนักงานต้องแจ้งลาพักร้อนล่วงหน้ากี่วัน แต่โดยทั่วไปพนักงานควรแจ้งล่วงหน้าอย่างน้อย 3 วัน ขึ้นไป เนื่องจากอาจเกี่ยวข้องกับหน้าที่ความรับผิดชอบของตำแหน่งของแต่ละบุคคล และระเบียบการลาพักร้อนของบริษัท
การลาพักร้อนตามกฎหมายแรงงานของพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 ไม่ได้ระบุอย่างชัดเจนว่าต้องทบวันหยุดลาพักร้อนไปปีถัดไปหรือไม่ แต่นายจ้างสามารถจัดให้ลูกจ้างหยุดพักผ่อนในปีถัดไปหรือจ่ายค่าจ้างแทนการหยุดพักผ่อนให้ได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับนโยบายของแต่ละบริษัทและข้อกำหนดในกฎหมายแรงงานของแต่ละประเทศ
การลาพักร้อน ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 พนักงานที่ทำงานครบหนึ่งปีมีสิทธิ์หยุดพักผ่อนประจำปีไม่น้อยกว่า 6 วันทำงาน ซึ่งวันลานี้สามารถกำหนดโดยนายจ้างล่วงหน้า โดยไม่ต้องได้รับความยินยอมจากพนักงาน แต่เพื่อความสะดวกสบาย นายจ้างและพนักงานสามารถตกลงกันในเรื่องวันที่และเวลาที่จะลาพักร้อนได้
ส่วนเรื่องการทบวันหยุดลาพักร้อน นายจ้างและพนักงานสามารถตกลงล่วงหน้าว่าจะเลื่อนวันลาพักร้อนไปปีถัดไปได้ ซึ่งหมายความว่าพนักงานมีสิทธิ์สะสมวันลาที่ไม่ได้ใช้ในปีนี้ไปใช้ในปีถัดไป หากนายจ้างระบุในกฎระเบียบการทำงานว่าวันลาพักร้อนไม่สามารถสะสมได้ นายจ้างอาจละเมิดกฎหมายแรงงานวันลาพักร้อนได้
การคำนวณสิทธิ์วันลาพักร้อนขึ้นอยู่กับระยะเวลาการทำงาน เช่น พนักงานที่ทำงานครบหนึ่งปีอาจได้รับวันลาพักร้อน 10 วัน ซึ่งในกรณีที่พนักงานไม่ใช้วันลาในปีนั้น พนักงานสามารถเรียกร้องค่าจ้างสำหรับวันลาที่ไม่ได้ใช้ได้
ข้อควรระวังที่นายจ้างต้องรู้! นายจ้างต้องแน่ใจว่าให้สิทธิ์วันลาพักร้อนตามกฎหมายและต้องจ่ายค่าจ้างสำหรับวันลาที่ไม่ได้ใช้หากพนักงานไม่ได้ใช้สิทธิ์วันลาพักร้อนภายในระยะเวลาที่กำหนด
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
