กระดูกสันหลังคด (Scoliosis) คือภาวะผิดรูปของกระดูกสันหลัง ที่ปกติจะมีลักษณะโค้งไปด้านหน้าและหลังเล็กน้อย แต่ในผู้ป่วยกระดูกสันหลังคด กระดูกสันหลังจะโค้งงอ บิดเบี้ยวไปทางด้านข้าง ส่งผลให้ไหล่ เอว สะโพกไม่เท่ากัน มักมีลักษณะคล้ายตัว “C” หรือตัว “S”
สาเหตุของกระดูกสันหลังคด
ในปัจจุบัน ยังไม่ทราบสาเหตุของโรคอย่างแน่ชัด แต่คาดว่าเกิดจากปัจจัยหลายอย่างร่วมกัน ดังนี้
พันธุกรรม โดยพบว่าผู้ที่มีบุคคลในครอบครัวมีประวัติ มักมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคนี้มากกว่าคนทั่วไป
เพศ พบว่าผู้หญิงมีโอกาสเป็นโรคกระดูกสันหลังคดมากกว่าผู้ชาย โดยฮอร์โมนเพศหญิงอาจมีบทบาทในการกระตุ้นการเจริญเติบโตของกระดูกสันหลังที่ผิดปกติ
ความผิดปกติของกระดูกสันหลัง บางรายอาจมีภาวะกระดูกสันหลังผิดปกติแต่กำเนิด เช่น โรคกระดูกสันหลังผ่าเหลี่ยม (Spina bifida)
โรคอื่น ๆ บางโรค เช่น โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง โรคทางระบบประสาท อาจส่งผลต่อการพัฒนาของกระดูกสันหลังและทำให้เกิดภาวะกระดูกสันหลังคดได้
อาการของกระดูกสันหลังคด
อาการของโรคกระดูกสันหลังคดจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรค โดยทั่วไปผู้ป่วยอาจสังเกตเห็นอาการดังต่อไปนี้
ไหล่ไม่เท่ากัน
กระดูกสะบักนูนไม่เท่ากัน
เอวไม่เสมอกัน
สะโพกสองข้างสูงต่ำไม่เท่ากัน
ร่างกายเอียงไปด้านใดด้านหนึ่ง
ปวดหลัง
รู้สึกเหนื่อยง่าย
หายใจลำบาก (ในกรณีที่โรครุนแรง)
การวินิจฉัยโรค
แพทย์จะวินิจฉัยโรคโดยอาศัยประวัติการเจ็บป่วย การตรวจร่างกาย และการตรวจเพิ่มเติม เช่น
การเอกซเรย์ เป็นวิธีการวินิจฉัยที่พบบ่อยที่สุด ช่วยให้แพทย์มองเห็นโครงสร้างของกระดูกสันหลังได้อย่างชัดเจน
การตรวจ MRI เป็นวิธีที่ช่วยให้แพทย์มองเห็นรายละเอียดของกระดูกสันหลังและเนื้อเยื่อโดยรอบได้ดีกว่าการเอกซเรย์
การตรวจ CT scan ซึ่งช่วยให้แพทย์มองเห็นโครงสร้างกระดูกสันหลังแบบสามมิติ
การตรวจวัดมุมโค้งของกระดูกสันหลัง โดยแพทย์จะใช้เครื่องมือวัดมุมโค้งของกระดูกสันหลังเพื่อประเมินความรุนแรงของโรค
การรักษาโรคกระดูกสันหลังคด
การติดตามอาการ ในผู้ป่วยที่มีมุมโค้งของกระดูกสันหลังน้อย (น้อยกว่า 25 องศา) แพทย์อาจแนะนำให้ติดตามอาการอย่างใกล้ชิด โดยนัดตรวจเป็นระยะเพื่อดูว่ามุมโค้งของกระดูกสันหลังมีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่
การใส่เสื้อเกราะ ในผู้ป่วยที่มีมุมโค้งของกระดูกสันหลังระหว่าง 25-40 องศา แพทย์อาจแนะนำให้ใส่เสื้อเกราะ (Brace) เพื่อควบคุมไม่ให้มุมโค้งของกระดูกสันหลังเพิ่มมากขึ้น
การผ่าตัด โดยในผู้ป่วยที่มีมุมโค้งของกระดูกสันหลังมากกว่า 40 องศา หรือมีอาการแทรกซ้อน เช่น ปวดหลังรุนแรง ปัญหาระบบทางเดินหายใจ แพทย์จะแนะนำให้ผ่าตัดเพื่อแก้ไขความผิดรูปของกระดูกสันหลัง การผ่าตัดมักเป็นการผ่าตัดแบบเปิด โดยแพทย์จะทำการดัดกระดูกสันหลังให้ตรงและยึดด้วยโลหะ
การรักษาด้วยกายภาพบำบัด ซึ่งผู้ป่วยทุกรายควรได้รับการกายภาพบำบัดเพื่อช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อหลัง เพิ่มความยืดหยุ่น และลดอาการปวด
ยา โดยแพทย์อาจสั่งยาแก้ปวดหรือยาแก้อักเสบเพื่อบรรเทาอาการปวด
โรคกระดูกสันหลังคดส่วนใหญ่สามารถรักษาให้หายขาดได้ โดยเฉพาะในเด็กที่ได้รับการวินิจฉัยและรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยบางรายอาจต้องติดตามอาการหรือรักษาอย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
