ปัญหาการขาดแคลนน้ำ ในการใช้อุปโภคบริโภคในแต่ละพื้นที่ รวมถึงปัญหาน้ำไม่สะอาดมีสิ่งเจือปนต่างๆ ทำให้ไม่สามารถนำน้ำมาใช้ได้ในการทำกิจวัตรประจำวันได้ นำไปสู่การทำระบบประปาหมู่บ้าน ที่ช่วยให้ชาวบ้านได้ใช้น้ำที่สะอาด สะดวกและปลอดภัยต่อสารปนเปื้อน เนื่องจากน้ำที่ได้จากการติดตั้งระบบประปาหมู่บ้านนั้น ถูกบำบัดและกลั่นกรองออกมาเป็นน้ำสะอาดที่สามารถนำไปใช้ในกิจกรรมต่างๆได้ เช่น ซักผ้า ล้างจาน ล้างผักผลไม้ เป็นต้น โดยที่ชาวบ้านไม่ต้องเผชิญปัญหาเรื่องมลพิษที่มาจากน้ำอีกต่อไป บทความนี้จะพาไปรู้จักกับประปาหมู่บ้านในประเทศไทยว่าเป็นอย่างไรบ้าง
ระบบประปาหมู่บ้าน คือ ระบบการผลิตน้ำที่สร้างขึ้นมาเพื่อทดแทนระบบน้ำประปาจากรัฐบาลโดยตรง โดยกระบวนการผลิตน้ำจะได้มาจากการนำน้ำจากแหล่งธรรมชาติ เช่น น้ำบาดาล น้ำผิวดิน มาเข้าสู่ระบบคัดกรองสิ่งเจือปนในน้ำ จนสะอาดในระดับมาตรฐานที่สามารถนำไปใช้งานได้จริง เนื่องจากการทำน้ำประปาหมู่บ้านจำเป็นจะต้องผ่านมาตรวจสอบโดยหน่วยงานก่อน ให้ผ่านมาตรฐานตามสากล จนสามารถพิสูจน์ได้ว่าสามารถนำไปใช้ในการอุปโภคบริโภคได้โดยที่ชาวบ้านสามารถมั่นใจได้ว่า น้ำที่ได้จะไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ หากมีการนำไปใช้ประกอบการทำอาหาร
การทำระบบประปาหมู่บ้านนอกจากจะได้น้ำที่สะอาดมาใช้แล้วนั้น ยังมีประโยชน์ด้านอื่นๆ อีกมากมายอีกด้วย ดังนี้
1. ลดปัญหาการขาดแคลนน้ำ
เนื่องจากประเทศไทยมีสภาพอากาศร้อนชื้น ในฤดูร้อนจึงทำให้หลายพื้นขาดแคลนน้ำ การทำระบบน้ำประปาหมู่บ้านจึงสามารถช่วยลดปัญหาการขาดแคลนน้ำในหมู่บ้านได้ เพียงพอต่อความต้องการของคนในชุมชน และมีน้ำกักเก็บไว้ใช้ในยามขาดแคลนได้อีกด้วย
2. สามารถใช้ในการอุปโภค-บริโภคในชีวิตประจำวันได้
น้ำเป็นปัจจัยหลักในการดำรงชีวิตของมนุษย์ ที่มีความสำคัญอย่างมากในการดำเนินวิถีชีวิตไม่ว่าจะเป็นการอุปโภคในทุกกิจกรรม เช่น ใช้ชำระล้างร่างกาย ใช้ซักผ้า รดน้ำต้นไม้ ฯลฯ ส่วนในการบริโภคไม่ว่าจะเป็นการดื่ม หรือใช้ในการทำอาหาร เป็นต้น การมีระบบน้ำประปาหมู่บ้าน จึงช่วยให้ชาวบ้านได้ใช้น้ำที่มีคุณภาพ สะดวกในชีวิตประจำวันอีกด้วย การประปาหมู่บ้านจึงเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในทุกหมู่บ้าน
3. น้ำที่ได้มีคุณภาพมากขึ้น
เนื่องจากมีการติดตั้งระบบที่ช่วยบำบัดน้ำเสียและมีกระบวนการกรองน้ำประปาหมู่บ้านที่ได้มาตรฐาน รวมถึงสามารถกรองเศษสิ่งสกปรกได้ในระดับหนึ่ง ทำให้น้ำมีความสะอาดได้คุณภาพมากขึ้น เหมาะสำหรับการนำไปอุปโภค-บริโภคอีกด้วย
4. ใช้ในการเกษตรกรรม
นอกจากน้ำจะถูกนำไปใช้ในการดำรงชีวิตประจำวันแล้วนั้น ยังสามารถนำไปใช้ในงานเกษตรกรรม เพื่อเพาะปลูกพืชและนำไปเลี้ยงสัตว์อีกหลายๆ ชีวิต ซึ่งสร้างอาชีพและรายได้ในกับคนในชุมชนต่อไปได้ การมีระบบน้ำประปาหมู่บ้าน จึงทำให้สามารถนำน้ำไปใช้กับการเกษตรได้อย่างเพียงพอ
ระบบประปาหมู่บ้านมีทั้งหมด 2 รูปแบบ ดังนี้
ระบบประปาบาดาล คือ ระบบที่สร้างมาเพื่อนำน้ำจากแหล่งธรรมชาติหรือน้ำบาดาลที่สูบมาจากใต้ผิวดิน หรือในชั้นหินต่างๆ ขึ้นมาใช้ประโยชน์ ผ่านระบบการกรองน้ำบาดาล หลังจากนั้นจึงส่งจ่ายไปใช้ในแหล่งที่อยู่อาศัย หรืออุตสาหกรรมต่างๆ
1. ระบบประปาหมู่บ้านบาดาลขนาดเล็ก
เหมาะกับการติดตั้งในครัวเรือน แหล่งชุมชนขนาดเล็ก ที่มีจำนวนประชากรไม่มากประมาณ 30-50 ครัวเรือน หรือพื้นที่ที่มีความต้องการใช้น้ำในปริมาณไม่มาก
2. ระบบประปาหมู่บ้านบาดาลขนาดกลาง
เหมาะกับการติดตั้งในแหล่งชุมชนขนาดกลาง ที่มีจำนวนประชากรประมาณ 51-120 ครัวเรือน หรือพื้นที่ที่มีความต้องการใช้น้ำในปริมาณมากพอสมควร
3. ระบบประปาหมู่บ้านบาดาลขนาดใหญ่
เหมาะกับการติดตั้งในแหล่งชุมชนขนาดใหญ่ ชุมชนเมือง ที่มีจำนวนประชากรประมาณ 121-300 ครัวเรือน หรือพื้นที่ที่มีความต้องการใช้น้ำในปริมาณมาก รวมไปถึงโรงงานอุตสาหกรรมขนาดใหญ่อีกด้วย
ระบบประปาผิวดิน คือ ระบบที่ได้จากการนำน้ำจากบริเวณผิวดินมาใช้ประโยชน์ ซึ่งจะถูกนำมาผ่านกระบวนการต่าง ๆ เช่น การนำน้ำที่ได้จากหน้าผิวดินมากลั่นกรอง และฆ่าเชื้อโรค ทำให้น้ำที่ได้มีความสะอาดและบริสุทธิ์ที่สุด ซึ่งผลผลิตที่ได้นั่นก็คือ น้ำสะอาดที่สามารถดื่มได้นั่นเอง โดยระบบประปาหมู่บ้านผิวดินจะมีตั้งแต่ขนาดกลาง ที่มีจำนวนประชากรอาศัยอยู่ประมาณ 51-120 ครัวเรือน ไปจนถึงขนาดใหญ่พิเศษที่มีจำนวนประชากรอาศัยอยู่ประมาณ 701-1,300 ครัวเรือน
การเลือกติดตั้งประปาหมู่บ้านควรเลือกสถานที่ติดตั้งห่างออกมาจากตัวหมู่บ้านไม่มาก หรืออยู่ศูนย์กลางของบ้านเรือน โดยต้องแจ้งเรื่องกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นก่อน เพื่อขออนุญาตในการสร้างระบบประปาหมู่บ้าน
การขอน้ำประปามีทั้งหมด 4 ประเภท ดังนี้
1. กรณีการติดตั้งประปาใหม่
สำหรับสถานที่หรืออาคารที่ไม่มีการติดตั้งประปามาก่อน
2. กรณีการติดตั้งถาวร
ใช้กับสถานที่ที่มีหมายเลขทะเบียนบ้านอย่างถูกต้อง โดยผู้ขอรับบริการต้องเป็นเจ้าของ หรือมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน
3. กรณีการติดตั้งชั่วคราว
ใช้กับสถานที่ที่มีหมายเลขทะเบียนบ้านชั่วคราวหรือขอใช้น้ำเพื่อการก่อสร้าง หรือขอใช้น้ำตามสภาพการใช้น้ำอื่น ๆ
4. กรณีการขอติดตั้งประปาซ้ำ
มีเงื่อนไขคือ ผู้ขอติดตั้งประปาต้องไม่ใช่คู่สัญญาเดิม ส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นกับสำหรับสถานที่ที่เคยมีการติดตั้งประปามาก่อนและได้มีการยกเลิกการใช้น้ำหรือถูกงดจ่ายน้ำไปนานแล้ว
การติดตั้งระบบประปาหมู่บ้านถูกนำมาใช้เพื่อแก้ปัญหาการขาดแคลนน้ำสะอาดในการดำรงชีวิต แก้ปัญหาระบบน้ำที่ไม่ได้คุณภาพในอดีต ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพร่างกายในคนในหมู่บ้าน นอกจากจะช่วยอำนวยความสะดวกให้กับคนในชุมชนแล้ว ยังได้น้ำสะอาดเพื่อใช้ในการอุปโภค-บริโภคอีกด้วย การทำน้ำประปาหมู่บ้านถือเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดในปัจจุบัน เนื่องจากต้นทุนไม่สูงมากนักและยังสามารถใช้งานได้ตลอดชีพ
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที