สำหรับเกษตรกรแล้ว การเลี้ยงไก่ให้ได้กำไรนั้น ว่ากันว่าต้นทุนสำคัญอยู่ที่ ค่าอาหารไก่ ซึ่งคิดเป็นประมาณ 60-70% ของต้นทุนทั้งหมด ซึ่งนอกจากไก่จะต้องกินอาหารอย่างเพียงพอและสม่ำเสมอเพื่อให้เจริญเติบโตและได้ผลผลิตที่ดีมีคุณภาพตรงกับสายพันธุ์ ไม่ว่าจะเป็นไก่ไข่ ไก่เนื้อ ไก่บ้าน หรือไก่ชนแล้ว สูตรอาหารที่มีคุณภาพ มีคุณค่าสารอาหารตรงกับช่วงวัยการเจริญเติบโต และคัดเลือกจากวัตถุดิบชั้นดี ก็มีผลต่อผลผลิตเช่นกัน ลองมาดูกันว่าสูตรอาหารไก่สำคัญอย่างไร
สูตรและสารอาหารที่สำคัญในอาหารไก่
โปรตีน เป็นสารอาหารสำคัญ เพราะประกอบไปด้วยกรดอะมิโนที่ช่วยสร้างเนื้อเยื่อที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของร่างกาย และช่วยซ่อมแซมรักษาส่วนต่าง ๆ เช่น ขน เล็บ กระดูก หนัง และอวัยวะภายใน และเป็นส่วนประกอบสำคัญของผลผลิตไข่อีกด้วย ดังนั้น อาหารไก่ไข่จะประกอบด้วยโปรตีนประมาณ 13-19% และอาจให้เพิ่มได้มากถึง 21% ในกรณีที่เป็นไก่เนื้อแรกเกิด - 3 สัปดาห์
คาร์โบไฮเดรต สารอาหารจำพวกแป้งและน้ำตาล เป็นแหล่งให้พลังงานและความอบอุ่นของร่างกาย ช่วยให้ไก่อ้วนพีและเจริญเติบโตได้ดีเช่นกัน คาร์โบไฮเดรตจึงถือว่าเป็นสูตรอาหารหลักของไก่ไข่ประมาณ 38-61% ส่วนใหญ่ได้จากพืช แป้ง กากใย เป็นต้น
น้ำ ส่วนประกอบสำคัญของร่างกายไก่ มีอยู่ประมาณ 60-70% ของส่วนประกอบทั้งหมด ขณะที่ลูกไก่ 1 วันจะมีน้ำเป็นส่วนประกอบถึง 85% และจะลดลงตามอายุที่เพิ่มมากขึ้น น้ำช่วยในการย่อยอาหาร การดูดซึม และรักษาระดับความร้อนในร่างกายของไก่ ตลอดจนช่วยขับถ่ายของเสีย ดังนั้น เกษตรกรต้องเตรียมน้ำสะอาดให้ไก่กินได้ตลอดเวลา เพื่อไม่ให้ไก่แคระเกร็นหรือตายได้
ไขมัน อีกหนึ่งแหล่งพลังงานของร่างกายไก่ แต่ให้พลังงานมากกว่าคาร์โบไฮเดรตถึง 2.5 เท่า ช่วยให้ร่างกายอบอุ่น ขุนให้อ้วน ส่วนมากจะได้จากไขมันสัตว์และน้ำมันพืช โดยในสูตรอาหารไก่มักมีส่วนประกอบของไขมันไม่ต่ำกว่า 3% ทั้งนี้ต้องให้ไขมันอย่างเหมาะสม หากมากเกินไปอาจทำให้ไก่ถ่ายเหลวได้
วิตามิน ช่วยเสริมความแข็งแรงและกระปรี้กระเปร่า ทนทานต่อโรค และบำรุงระบบประสาท เพื่อให้ร่างกายเจริญเติบโตตามปกติ ซึ่งไก่นั้นแม้จะต้องการวิตามินในปริมาณน้อยแต่ก็ขาดไม่ได้เด็ดขาด ไม่ว่าจะเป็นวิตามินเอ ดี อี เค หรือวิตามินซี ก็ตาม ไม่เช่นนั้นไก่จะโตช้า และเป็นโรค
แร่ธาตุ ช่วยเรื่องการสร้างกระดูก สร้างเลือด สร้างเปลือกไข่ สร้างการเจริญเติบโตและอื่น ๆ ของร่างกาย แร่ธาตุที่สำคัญสำหรับไก่ เช่น แคลเซียม ฟอสฟอรัส แมกนีเซียม แมงกานิส สังกะสี เป็นต้น
ปัจจุบันมีสูตรอาหารไก่สำเร็จรูปมากมายให้เลือกตามความเหมาะสมกับอายุและสายพันธุ์ของไก่ เช่น ไก่ไข่ ไก่เนื้อ ไก่บ้าน หรือไก่ชน และมีการปรับสูตรที่เหมาะสมกับช่วงวัย เช่น ตั้งแต่แรกเกิดจนถึง 3 สัปดาห์ หรือตั้งแต่ 3 สัปดาห์ขึ้นไป เป็นต้น อาทิไก่เนื้อช่วงแรกเกิดจะต้องการโปรตีนมากกว่าปกติ หรือไก่ไข่ช่วงก่อนระยะให้ไข่ ตั้งแต่อายุ 20 สัปดาห์ขึ้นไปจะต้องการโปรตีนมากกว่าเดิม เป็นต้น
ที่สำคัญคือ ต้องเลือกอาหารไก่ที่ดี ผลิตจากวัตถุดิบคุณภาพสูง ผ่านการรับรองมาตรฐาน GMP (Good Manufacturing Practice) หรือหลักเกณฑ์วิธีการที่ดีในการผลิต คือ มีระบบคุณภาพที่ใช้สร้างและควบคุมกระบวนการจัดการสุขลักษณะที่ดีในการผลิตของโรงงานอุตสาหกรรม ทั้งวิธีการผลิต เครื่องมือเครื่องใช้ที่ใช้ บุคลากรและผู้ปฏิบัติงาน ตลอดจนการเก็บรักษา เพื่อความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์เหมาะสำหรับการบริโภคนั่นเอง
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
