เมื่อคนเรามีอายุเพิ่มสูงขึ้นสมรรถภาพต่างๆ ของร่างกายจะลดลง ร่างกายเสื่อมโทรมไปตามกาลเวลา ผู้สูงอายุหลายคนป่วยติดเตียงต้องนอนพักรักษาตัวบนเตียงคนแก่ อาจนอนที่บ้านหรือในโรงพยาบาล ผู้สูงอายุที่ป่วยติดเตียงจำเป็นต้องได้รับการดูแลเอาใจใส่เป็นพิเศษ รวมถึงการเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด เพราะอาจมีความเสี่ยงเกิดขึ้นหลายอย่าง ปัจจัยเสี่ยงในผู้สูงอายุมีอะไรบ้างที่ต้องระวังในบทความนี้เรามีคำตอบ
ผู้สูงอายุป่วยติดเตียง (bedridden elderly) คือ ผู้สูงอายุที่นอนป่วยโดยไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้ บางรายสามารถช่วยเหลือตนเองได้เพียงเล็กน้อย บางรายไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้เลยหรือนอนโดยไม่รู้สึกโดยตัว สาเหตุที่ทำให้ผู้สูงอายุต้องนอนป่วยติดเตียงเช่น ร่างกายเสื่อมโทรมไปตามกาลเวลา เกิดจากโรคประจำตัว เกิดจากอุบัติเหตุ การผ่าตัดครั้งใหญ่ เป็นต้น หากผู้สูงอายุนอนป่วยติดเตียงแล้วไม่รับการดูแลเป็นอย่างดี อาจทำให้เกิดปัญหาต่างๆ ขึ้นมากมายและอาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้เลยทีเดียว
หลากหลายปัจจัยเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นกับผู้สูงอายุนอนป่วยติดเตียง ผู้ดูแลจำเป็นต้องรู้ว่ามีปัจจัยเสี่ยงใดบ้างและป้องกันเพื่อไม่ให้เกิดความเสี่ยงนั้นขึ้นทำให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุด ปัจจัยเสี่ยงสำหรับผู้สูงอายุนอนป่วยติดเตียงมีอะไรบ้าง โดยหลักๆ มี 5 ปัจจัยเสี่ยงดังนี้
แผลกดทับเป็นปัจจัยเสี่ยงที่มีโอกาสเกิดขึ้นได้มากที่สุด เนื่องจากผู้สูงอายุต้องนอนป่วยเตียงเป็นระยะเวลานานหรือนอนนิ่งๆเป็นระยะเวลานาน อาจทำให้เกิดแผลกดทับขึ้นได้ง่าย โดยเฉพาะแผลกดทับที่บริเวณปุ่มกระดูกต่างๆ เกิดจากการขาดเลือดมาหล่อเลี้ยงผิวหนังนั้นทำให้เซลล์ตายและกลายเป็นแผลขึ้น แผลกดทับมักเกิดขึ้นที่ บริเวณสะโพก ท้ายทอย ศอก กระดูกก้นกบและส้นเท้า แผลกดทับในระยะแรกอาจไม่ได้น่ากลัวแต่หากปล่อยไว้นานจนแผลติดเชื้อหรือแผลลึกถึงชั้นกระดูกอาจทำให้เสียชีวิตได้เลยทีเดียว ควรจัดหาที่นอนผู้ป่วยติดเตียงที่ป้องกันแผลกดทับได้และพลิกตัวเปลี่ยนท่านอนบ่อยๆ
สภาพแวดล้อมเป็นหนึ่งในปัจจัยเสี่ยงที่ส่งผลทั้งต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจของผู้สูงอายุ ยกตัวอย่างเช่น สภาพแวดล้อมภายในบ้านที่มีแสงสว่างน้อย พื้นของเตียงนอนไม่แข็งแรงหรือนุ่มมากเกินไป อาจทำให้ลุกขึ้นยาก ปวดหลังปวดบริเวณข้อ ไม่มีราวจับที่ขอบเตียง ไม่มีราวกันตก เตียงไม่สามารถปรับพนักพิงหลังได้ทำให้ลุกนั่งหรือทานอาหารลำบาก เป็นต้น ผู้ดูแลควรจัดสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมโดยเฉพาะเตียงผู้ป่วยติดเตียงควรจัดวางไว้ในตำแหน่งที่เข้าและออกง่าย อาจจัดหาเตียงนอนที่ออกแบบมาสำหรับผู้ป่วยติดเตียงโดยเฉพาะ มีให้เลือกทั้งเตียงนอนผู้ป่วยแบบมือหมุนและเตียงนอนผู้ป่วยไฟฟ้า
ปัญหาด้านสุขภาพจิตเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ต้องระวัง เนื่องจากผู้สูงอายุที่นอนป่วยติดเตียงมักมีความเครียดมีสุขภาพจิตที่ย่ำแย่ การเสริมสร้างสุขภาพจิตเป็นสิ่งสำคัญช่วยเติมพลังให้ผู้สูงอายุได้ต่อสู้กับภาวะที่ต้องเผชิญและช่วยป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นซ้ำเติม ยกตัวอย่างเช่น ผู้ดูแลให้กำลังใจผู้สูงอายุอยู่เสมอ ใช้คำพูดดีๆ ใช้ถ้อยคำที่ดีไม่มองว่าผู้สูงอายุเป็นภาระ พยายามชวนผู้สูงอายุพูดคุยเพื่อให้ผ่อนคลาย หากิจกรรมที่เหมาะสมทำร่วมกัน เป็นต้น
ความสะอาดเป็นปัจจัยสำคัญที่ไม่ควรละเลย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการชำระล้างร่างกายและการขับถ่าย รวมถึงการทำความสะอาดเตียงคนสูงอายุ สำหรับผู้สูงอายุป่วยติดเตียงที่ต้องใส่สายสวนปัสสาวะในร่างกายต้องระวังเป็นพิเศษเพราะมีโอกาสติดเชื้อง่าย ผู้ดูแลควรเปลี่ยนสายสวนปัสสาวะเป็นประจำในทุก 2-4 สัปดาห์ทำความสะอาดสายด้วยน้ำสบู่อ่อน หากพบว่าปัสสาวะมีสีขุ่นหรือปัสสาวะไม่ออก ควรนำส่งโรงพยาบาลใกล้บ้านทันที หมั่นดูแลรักษาความสะอาดเรื่องการขับถ่ายเพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรค รวมไปถึงการดูแลความสะอาดช่องปากและฟัน
ภาวะกลืนลำบากเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ต้องระวัง เนื่องจากผู้ป่วยติดเตียงมักมีปัญหาในการทานอาหาร มีปัญหากลืนลำบากหรือเกิดภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรง ผู้ดูแลต้องป้อนอาหารผู้ป่วยอาจสำลักได้ง่าย ผู้ดูแลควรป้อนอาหารในท่านั่งหรือปรับพนักพิงหลังให้อยู่ในองศาที่เหมาะประมาณ 60-90 องศา แนะนำให้ใช้เตียงนอนที่ปรับระดับได้เพื่อความสะดวกสบาย ปัจจุบันหาซื้อเตียงนอนผู้สูงอายุราคาถูกได้ไม่ยากแต่ หากเป็นเตียงนอนธรรมดาให้ใช้หมอนหนุนหลัง
5 ปัจจัยเสี่ยงผู้สูงอายุป่วยติดเตียงมีอะไรบ้าง ปัจจัยเสี่ยงทั้งหมดนี้คือสิ่งที่ผู้ดูแลต้องระวังซึ่งต้องดูแลเอาใจใส่ผู้สูงอายุที่ป่วยติดเตียงให้ดีเป็นพิเศษเพื่อให้ผู้สูงอายุที่ป่วยติดเตียงมีสุขอนามัยที่ดีและที่สำคัญมีสภาวะทางจิตใจที่ดีด้วย แนวทางดีๆ เหล่านี้หวังว่าจะมีประโยชน์ต่อทุกคน อย่ามองว่าผู้สูงอายุที่ป่วยติดเตียงเป็นภาระ เพราะพวกเขาเองก็ต้องการการดูแลที่ดีและต้องการกำลังใจที่ดีด้วยเช่นกัน
ขอบคุณข้อมูลจาก : https://rakmor.com/bedridden-elderly/
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
