บุคลลนั้นล้วนแตกต่างกันด้วยปัจจัยหลากหลายประการ ทั้งรูปพรรณสัณฐาน หน้าตา ความสูงต่ำ ดำ ขาว นิสัยใจคอ จริตกริยามารยาท และสติปัญญา ดังนั้น องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงได้ทรงจัดแบ่งบุคคลออกเป็นประเภทต่างๆ ไว้ 4 จำพวก และอุปมาว่าเป็นบัว 4 เหล่า กล่าวคือ
1.อุคคฏิตัญญู คือ บัวที่พ้นน้ำผลิดอกบานแล้ว จะสอนธรรมสิ่งใดก็รู้แจ้งได้โดยพลันในสิ่งนั้น
2.วิปจิตัญญู คือ บัวที่ปริ่มน้ำรอวันที่จะบานต่อไป เสมือนบุคคลที่มีปัญญา ทว่าต้องให้การแนะนำแต่เพียงเล็กน้อย ก็บรรลุธรรมได้โดยง่าย
3.เนยยะ คือ บัวที่อยู่ใต้ผิวน้ำ เสมือนบุคคลที่ทรงปัญญา แต่ต้องใช้ความวิริยะพากเพียรในการสั่งสอนและให้หมั่นกระทำสัมมาปฏิบัติ จึงจะบรรลุธรรมได้
4.ปทปรมะ คือ บัวที่เกลือกลั้วตกอยู่ในโคลนตม เสมือนบุคคลที่ตกจมอยู่ในมิจฉาทิฐิ มีปัญญาทราม เป็นอเวไนยสัตว์ มีจิตอวิชชา เป็นบุคคลที่สั่งสอนไม่ได้ พึงเลี่ยงให้พ้น
นี่คือบัวทั้งสี่เหล่า บัวเหล่าที่ 1 - 3 เป็นเวไนยสัตว์ สามารถสอนให้บรรลุธรรม ไปสู่ความหลุดพ้นได้
ส่วนบัวเหล่าที่ 4 เป็นอเวไนยสัตว์ สั่งสอนไม่ได้ และเป็นผู้ตกอยู่ในอบายภูมิหาความเจริญมิได้ เป็นผู้เสพส้องด้วยกรรมชั่วอันเผ็ดร้อน
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
