อ.อุดม

ผู้เขียน : อ.อุดม

อัพเดท: 19 ธ.ค. 2006 15.18 น. บทความนี้มีผู้ชม: 127476 ครั้ง

แนะนำผู้สนใจในงานสิ่งทอภาคปฏิบัติ (ภาคทฤษฎีไปหาตำราอื่นอ่านเอานะ)


เลือกซื้อเสื้อยืด สีอะไรดีน้อ จึงจะดี

เสื้อยืด นับเป็นเสื้อที่สวมใส่สบายเพราะด้วยโครงสร้างการทอที่หลวม (บางตัวหลวมจนย้วย) เวลาเคลื่อนไหวมันก็ไปตามเรา โอกาสที่จะปริตามตะเข็บจึงมีน้อยมาก เว้นแต่ใส่เสื้อพอดีตัวมากเกินไป

          สมัยก่อนสีที่ใช้ย้อมเสื้อมักย้อมจากวัสดุจากธรรมชาติ จำพวกดอกไม้ เปลือกไม้ แก่นไม้ ใบไม้ แต่ให้สีตุ่นๆ คือไม่สดใส จึงได้มีการคิดค้นสีสังเคราะห์ขึ้นมาใช้แทน แรกๆก็ผลิตจากองค์ประกอบจากถ่านหิน หลังๆ ผลิตจากปิโตเลี่ยม

          การย้อมสีก็ใช้หลักการผสมสีครับ คือมีแม่สี เหลือง แดง น้ำเงิน เอามาผสมๆกันในอัตราส่วนที่แตกต่างกัน และหลักการที่จะย้อมเราต้องเข้าใจเคมีของสีที่สำคัญคือ ขนาดโมเลกุลของสี 

          สีเหลือง โมเลกุลเล็ก ย้อมง่าย โอกาสด่าง สีไม่สม่ำเสมอมีน้อย ย้อมไม่ต้องระวังมาก สีก็เหมือนต้นฉบับที่เราต้องการ สีตกมีน้อยมาก แต่ไม่ค่อยทนแสงแดด ดังนั้นหากจะตากให้แห้ง ให้ตากในที่ร่ม อย่าตากกลางแดด เพราะแสดงยูวีในแดดจะทำลายโครงสร้างของสี ทำให้สีซีดง่าย (เขามักเรียกว่า แดดเลีย) มีคนกล่าวว่า หากย้อมสีเหลืองแล้วด่าง ให้เลิกเป็นช่างย้อมผ้าได้เลย

          สีแดง โมเลกุลใหญ่ขึ้นมาหน่อยแต่ไม่มาก ย้อมยากขึ้น เป็นสีที่ย้อมแล้วโอกาสด่างมีน้อย แต่ซักล้างยากครับเพราะสีตก ถ้าสีไม่เข้มมากก็ตกน้อย หากเข้มมากๆ นี่สีตกเลยครับ ดังนั้นมักเจอว่าสีแดงเมื่อนำไปตัดต่อกับสีขาวล่ะก็ สีขาวจะกลายเป็นสีมอๆ ออกแดงเลยครับ แนะนำว่า อย่าซื้อผ้าตัดต่อสีขาวแดง เพราะท่านจะใส่ได้ไม่กี่ครั้ง ก็ต้องทิ้ง เพราะสีไม่สวยเอาซะเลย ถ้าจะซื้อก็แยกซื้อ ขาว ไม่ก็แดง อย่างใดอย่างหนึ่งไปเลย และเวลาซักต้องแยกซักด้วยนะ อย่าบ้าซักปนกันอีกล่ะ

          สีน้ำเงิน เป็นสีที่โมเลกุลสีใหญ่มาก เวลาย้อมจึงเข้าไปติดเส้นใยยาก เพราะโมเลกุลเกะกะกันเอง ทำให้ย้อมยาก มักด่างๆ เข้มๆ อ่อนๆ สีไม่เสมอ ถือว่าย้อมยาก โดยเฉพาะสีฟ้าทะเล จะย้อมยากมากๆ ด่าง 50:50 เลยครับ ช่างย้อมที่มีฝีมือ จะย้อมสีฟ้าทะเลด่างน้อยครับ แต่ก็มีพลาด เพราะเด็กพนักงานๆย้อมเอง ช่างไม่ได้ลงมาย้อมทุกหม้อหรอกนะ

          สีขาว ไม่นับว่าเป็นสี จริงๆแล้วเป็นสารที่เราเรียกว่า OBA - Obtical Brightening Agent คือเป็นสารสะท้อนแสงยูวีนั่นเอง เมื่อมันสะท้อนแสงยูวี มันทำให้ผ้าพื้นดูแล้วขาวขึ้นนั่นเอง (สังเกตุว่าเวลาเที่ยวเทคกลางคืน เสื้อเราจะขาวลอยเลยครับ หากร้านนั้นติดหลอดเบล็คไลท์ ซึ่งเป็นหลอดยูวี) วิธีการย้อมมีหลากหลายครับ ขึ้นกับว่าเป็นเส้นใยอะไร แต่หลักๆ คือทำความสะอาดผ้าดิบก่อน อาจแค่ล้างน้ำมัน หรือต้องฟอกขาว หลังจากปรับสภาพผ้าแล้วก็ย้อมครับ ความขาวจริงๆ ขึ้นกับการฟอกผ้าดิบ ถ้าฟอกได้ดี มีความขาวเกิน 90% ย้อมแล้วผ้าจะขาวดี (ในปริมาณ OBA เท่าๆกัน) หากฟอกมาได้ความขาว 70% ผ้าก็ขาวครับ แต่ขาวอมเหลือง สีขาวก็เช่นกัน ใครย้อมแล้วด่าง เลิกเป็นช่างย้อมไปเลยครับ เพราะถือว่าย้อมง่ายมากกกกกกกกกก 

          บางครั้งเสื้อผ้าเด็กก็มีการเอาสีขาวย้อมปนกับ OBA สีที่ได้จะออกสว่างไปทางฟ้าๆนะครับ แต่จะดูซีดกว่ามีเพียงสีของมันเอง ดังนั้นท่านที่ซื้อเสื้อผ้ามาและซักด้วยผงซักฟอกที่มีสาร OBA เยอะ อย่าดีใจนะครับ เพราะแท้จริงซักไม่สะอาด แต่เอา OBA ไปกลบนั่นเอง แถมเสื้อดูซีดลงอีกต่างหาก แต่ผลกับสีเข้มๆ จะน้อยกว่าเท่านั้นเอง (โดนหลอกมานานแล้วใช่ไหม ว่า OBA เยอะจะดี)

จากหลักการดังกล่าว ก็เลยเป็นที่มาว่าย้อมแล้วด่าง สีไม่เหมือน แล้วต้องเอาไปแก้ไข เวลาแก้ก็ต้องลอกสีออกครับ ลอกสีออกทีนึงก็ทำลายเส้นใยไปหนึ่งที ความแข็งแรงก็ลดลงไปเยอะ ลอกสองที ก็ยิ่งเปื่อย ลอกมากกว่าสองนี่ ผ้าเปื่อยเลยครับ ใครโชคร้ายซื้อมาปั่นในเครื่องซักผ้าซักเสร็จ ท่านอาจได้ผ้าขี้นริ้ว

สีที่มักลอกสีบ่อยๆ และไม่ควรซื้ออย่างยิ่ง เพราะเสี่ยงกับสีด่าง สีไม่เรียบ หรือผ้าเปื่อย คือ สีฟ้าทะเล สีเขียวตอง สีเขียวใบไม้ สีกากี สีน้ำตาล สีกะปิ และถ้าจะซื้อ ก็ต้องผึ่งดูสีทั้งตัวนะครับ ไม่เช่นนั้นท่านจะได้เสื้อด่างกลับบ้าน อ้อ ไอ้พวกลดราคานั่นแหละตัวดีครับ ด่างเพียบ...

การหลีกเลี่ยงของดีไซน์เนอร์คือ อย่าเข้มงวดว่าสีต้องเหมือนแล็บมากเกินไป เพราะสีกลุ่มนี้ ย้อมยาก ไม่ใช่ช่างไม่เก่งหรอกนะ แต่เป็นข้อจำกัดของโครงสร้างโมเลกุลของสีเองต่างหากล่ะครับ ไม่เช่นนั้น ท่านจะได้ผ้าที่สีเหมือนแล็บ แต่เบื้องหลังคือ ลอกสีมาแล้ว หนึ่งหรือ สองครั้ง และผ้าพร้อมจะเป็นผ้าขี้ริ้วแล้ว


บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที