ผู้นำกับความคาดหวัง
ผู้นำกับความคาดหวัง
ปีที่ 2 ฉบับที่ 23
23 มิถุนายน 2552
“The measure of a man is what he does with power.” Plato (348-428 ก่อนคริสตศักราช)
เครื่องวัดคนคือสิ่งที่เขากระทำด้วยอำนาจ
ผู้นำผู้บริหารจำนวนมากรู้สึกผิดหวังเมื่อเข้าไปนั่งในตำแหน่งแล้ว กลับปรากฏว่า ชีวิตของผู้บริหารนั้นมันไม่ได้สุขสบายดั่งคิดฝัน เพราะว่า สิ่งที่ผู้บริหารคาดหวังว่าจะทำ กับสิ่งที่ต้องเผชิญในบทบาทใหม่นั้น มันไม่ได้เป็นเหมือนอย่างที่เคยตั้งใจไว้ แต่กลับมีสิ่งที่ไม่คุ้นเคย สิ่งที่ไม่คาดฝันมาเข้ามาให้ต้องจัดการมากมายหลายเรื่อง รวมทั้งรู้สึกว่าตำแหน่งผู้บริหารแม้จะมีอำนาจแต่กลับ มีข้อจำกัดทั้งเรื่องข้อมูลข่าวสาร เวลา และทรัพยากรที่ทำให้ไม่สามารถทำได้ดั่งใจ
Michael Porter ร่วมกับ Professor Jay Lorsch และ Nitin Nohvia แห่ง Harvard Business School ได้ร่วมกันศึกษา การบริหารงานของ กลุ่มผู้บริหารใหม่ (New CEOs) และเขียนบทความเรื่อง The Seven Things That Surprise New CEOs เรื่องที่สร้างความประหลาดใจให้กับ CEO ใหม่ 7 ประการ ขออนุญาตเอาหัวข้อมาใช้แต่ใส่เนื้อหาแบบไทยๆแทนดังนี้
You can’t run the company คุณไม่สามารถบริหารบริษัท
เรื่องแรก ที่ผู้บริหารใหม่เจอคือเวลาที่หมดไปกับเรื่องต่างๆมากมายทั้งการต้องพบปะผู้คน ที่ต้องการเข้ามาแนะนำตัวให้ผู้บริหารรู้จัก กับพบปะคนที่ผู้บริหารต้องการแนะนำตัวเองให้เขาได้รู้จัก นอกจากนี้ยังต้องเข้าประชุม กรรมการอำนวยการ ทำหน้าที่เป็นประธานกรรมการบริหารงาน และประธานกรรมการคณะต่างๆอีกหลายระดับที่ผู้บริหารใหม่ต้องเข้าไปรับรู้เรื่อง เป็นประธานในพิธีเปิดงานหรือปิดงานกิจกรรม เข้าร่วมงานกิจกรรมสังคมต่างๆ มีผู้เข้ามาขอความเห็น ขอคำปรึกษา โทรศัพท์ดังแทบทุก 5 นาที มีเอกสารที่ต้องอ่าน ต้องลงนามอีกมาก จากที่เคยกลับบ้านตอนเย็น ก็กลายเป็นตอนค่ำมืด จนเหมือนกับว่าเวลาทั้งหมดที่ใช้ไปเป็นเรื่องอื่นๆที่ไม่ใช่เรื่องหลักของบริษัทGiving orders is very costly การให้คำสั่งมีต้นทุนที่แพง
เรื่องต่างๆในองค์กรดูเหมือนประดังเข้ามารออยู่ที่หน้าประตูห้องผู้บริหารใหม่ เพราะคนยังไม่แน่ใจว่านายใหม่จะคิดอย่างไร มีวิธีการตัดสินใจแบบใด เมื่อเกิดความไม่แน่ใจจึงต้องเลือกเอาแบบที่แน่ใจคือไม่ตัดสินใจดีกว่า ส่งเรื่องให้นายใหม่เป็นผู้ตัดสินใจ เรื่องต่างๆจึงเดินทางมาคอยที่โต๊ะทำงาน ทั้งๆที่แต่ละเรื่องกว่าจะเดินทางมารอความเห็น รอคำตอบว่าจะอนุมัติหรือไม่ก็ผ่านการคิดวิเคราะห์ของเจ้าหน้าที่หลายคนหลายระดับมาแล้ว ทั้งใช้เวลาในการศึกษาข้อมูลและเตรียมเอกสารพอสมควร แต่ก็ต้องมากองรอคำสั่ง ผู้บริหารใหม่เลยกลายเป็นคอขวด (Bottleneck) ของบริษัท ที่เรื่องต่างๆเดินทางมากระจุกรอคำสั่งจากผู้บริหาร ดังนั้นคำสั่งแต่ละคำสั่งจึงกลายเป็นคำสั่งที่มีต้นทุนสูงIt is hard to know what is really going on เป็นเรื่องยากที่จะรู้ว่าเกิดอะไรขึ้นจริงๆ
เป็นเรื่องที่ไม่อยากเชื่อว่าเป็นจริง แต่ความจริงบ่อยครั้งที่ผู้บริหารกลายเป็นผู้รู้เรื่องคนสุดท้าย เพราะข้อมูลที่ประดังเข้ามาสารทิศ ทั้งข้อมูลเนื้อ ข้อมูลน้ำ ข้อมูลขยะ ข้อมูลใส่สี ข้อมูลถูกตัดทอน ข้อมูลถูกบิดเบือน จะด้วยความปรารถนาดี หรือความประสงค์ร้ายแฝงจากลูกน้องที่บรรจงปั้นแต่งข้อมูลหรือไม่ก็ตาม จึงเห็นได้บ่อยๆที่ผู้บริหารทำหน้าเป็นงงที่มีเรื่อง Surprise ให้รู้ หรือรู้ความจริงก็เมื่อเกิดเหตุผ่านไปแล้ว เพราะข้อมูลที่ไปสู่ผู้บริหารเดินทางตามขั้นตอนอย่างเป็นทางการ ข้อมูลหลายเรื่องผู้บริหารมารู้เอาจากรายงานในห้องประชุม บางครั้งผู้บริหารก็ต้องใช้บริการข้อมูลที่ไม่ได้มาโดยตรงตามสายงานแต่ผ่านมาทางคนขับรถประจำตำแหน่ง หรือแม่บ้านทำความสะอาดYou are always sending a message คุณเป็นคนส่งสัญญาณเสมอ
เมื่อยังไม่ได้เป็นผู้บริหารจะพูดจะบ่นจะว่าอะไรก็ไม่มีความสำคัญเพราะคนไม่ได้ใส่ใจเก็บเอาไปคิดตีความหมาย แต่พอมีตำแหน่งผู้บริหาร การพูดจาอากัปกริยา กลายเป็นสิ่งมีความหมายให้คนในองค์กรตีความไปหมด นายใหม่ชอบสีอะไร ชอบอาหารแบบไหน กีฬาที่โปรดปราน นักร้องที่ชื่นชอบ ของสะสม งานอดิเรก สัตว์เลี้ยง ฯลฯ คนในองค์กรจะมีการปรับตัวให้เข้ากับสัญญาณที่นายใหม่ส่งออกมา ถ้านายใหม่เป็นคนตรงไปตรงมาลูกน้องก็ไม่เล่นอ้อมค้อม ผู้บริหารเป็นผู้ส่งสัญญาณเสมอ ดังนั้นจึงต้องระมัดระวังการส่งสัญญาณโดยไม่ตั้งใจด้วยเพราะคำพูดเปรยๆแบบไม่ตั้งใจบางคำอาจทำให้ลูกน้องเอาไปตีความหมายว่านายต้องการอะไร และพยายามทำเพื่อเอาใจนาย ซึ่งอาจกลายเป็นผลเสียต่อนายในภายหลัง เพราะเรื่องราวของนายทั้งในสำนักงานหรือในบ้าน ลูกน้องชาวไทยชอบเอามาปะปนกันYou are not the boss คุณไม่ได้เป็นนาย
ทั้งๆที่มีตำแหน่งเป็นผู้บริหาร แต่ผู้บริหารใหม่หลายคนกลับรู้สึกคล้ายมีตำแหน่งแต่ไร้อำนาจ เพราะตกอยู่ในที่นั่งลำบากเมื่อความชัดเจนของอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบระหว่างผู้บริหารกับกรรมการอำนวยการไม่ได้ระบุอย่างชัดเจน ทำให้ผู้บริหารวางตัวลำบากในการใช้อำนาจ และเริ่มรับรู้ว่าตนเองไม่ได้เป็นนายใหญ่ที่แท้จริง ยังมีบารมีของประธานกรรมการอำนวยการหรืออำนาจแฝงของกรรมการอำนวยการบางคนครอบงำองค์กรอยู่ และหลายหน่วยงานให้อำนาจผู้บริหารอย่างจำกัดจนผู้บริหารเกือบมีสภาพเป็นนายไปรษณีย์ที่คอยส่งสารจากระดับนโยบายไปสู่ระดับปฏิบัติเท่านั้น แม้ว่าผู้บริหารได้เข้าสู่ตำแหน่งเพราะถูกเลือกถูกสรรหามาก็ตาม แต่ไม่ได้หมายความว่าเขาเลือกให้มาเป็นนาย จริงๆแล้วเขาเลือกมาใช้ทำงานตามความต้องการของผู้เลือก ผู้บริหารจึงไม่ใช่นายที่แท้จริงPleasing shareholders is not the goal เอาใจผู้ถือหุ้นไม่ใช่เป้าหมาย
แน่นอนว่าผู้บริหารต้องเอาใจผู้ถือหุ้นบริษัทแต่ต้องไม่ลืมว่าตัวตัดสินจริงๆของอนาคตผู้บริหารคือราคาหุ้น ถ้าคุณทำให้ราคาหุ้นบริษัทสูงขึ้นทุกปีเขาก็ให้คุณทำงานต่อไปแม้จะไม่ชอบใจวิธีการบริหารของคุณ แต่แม้คุณจะบริหารตามใจเขา ทำดีเอาใจผู้ถือหุ้นและพวกเขาก็ชอบคุณด้วยแต่ถ้าราคาหุ้นของบริษัทไม่มีอนาคตเขาก็ไม่ฝากอนาคตของบริษัทไว้กับคุณอยู่ดี เครื่องชี้อนาคตการเป็นผู้บริหารของคุณคือราคาหุ้น จึงต้องมุ่งสร้างองค์กรให้มีประสิทธิภาพYou are still only human คุณก็ยังคงเป็นมนุษย์
ผู้บริหารยังคงเป็นปุถุชนธรรมดา ต้องระมัดระวังตัณหากิเลสยั่วใจทั้งหลายที่มาพร้อมกับตำแหน่ง ผู้บริหารหลายคนใช้เงิน ใช้อำนาจ ยังกับตนเองเป็นเจ้าของบริษัท สั่งการโดยขาดความสำนึก เอาผลประโยชน์บริษัทมาปนกับผลประโยชน์ส่วนตัวและครอบครัว ทำให้กลายเป็นผู้บริหารที่เสียคนและจบไม่สวยงามเมื่อออกจากตำแหน่ง
คำเตือนที่จะฝากให้ผู้บริหารคือ ผู้บริหารควรมุ่งเนื้องานองค์กร (Organizational context) มากกว่างานประจำวัน (Daily operation) ต้องจัดสรรเวลาเลือกทำงานที่เป็นสาระหลักขององค์กรและต้องเข้าใจว่าตำแหน่งผู้บริหารไม่ได้หมายความว่าคนทุกคนในองค์กรจะยอมให้เรานำ หรือมีความจงรักภักดี ดังนั้นจึงต้องสร้างสมดุลชีวิตงานกับชีวิตครอบครัวให้ดี
นายพลColin Powell กล่าวว่า “Avoid having your ego so close to your position that when your position falls, your ego goes with it.” อย่าปล่อยให้อัตตาของคุณอยู่ใกล้กับตำแหน่งของคุณจนเกินไปจนเมื่อตำแหน่งของคุณล้มตัวอัตตาของคุณล้มไปกับมันด้วย สัจจะธรรมในเรื่องนี้คือตำแหน่งเป็นเพียงหัวโขน ที่อยู่กับเราเพียงชั่วคราวเท่านั้น
บทความแสดงทรรศนะอิสระของผู้เขียน ใช้แหล่งข้อมูลสาธารณะ ไม่มีเจตนาชักชวนให้ผู้อ่านเชื่อ โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่าน หรือส่งบทความต่อ หากมีความประสงค์จะเลิกรับบทความ กรุณาแจ้งให้ทราบ ขอบคุณที่อ่านและเผยแพร่ต่อ ด้วยความปรารถนาดี... สมชัย ศิริสุจินต์ sirisujin@yahoo.com
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
