พลังงาน ฉบับการ์ตูน : รู้จักและเข้าใจ สร้างความรู้พื้นฐานเพื่อหาทางออกที่ยั่งยืนของทุกปัญหาพลังงาน

อากาศร้อน ๆ แบบนี้ เราแทบจะนั่งทำงานโดยขาดเครื่องปรับอากาศไม่ได้เลย และเครื่องปรับอากาศก็ทำงานไม่ได้เช่นเดียวกัน ถ้าไม่มีไฟฟ้าหรือก็คือพลังงานไฟฟ้า

พลังงานและปัญหาพลังงานด้านต่าง ๆ เป็นเรื่องที่เราคุ้นเคยกันดี เพราะเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของเราอย่างแยกไม่ออก ไม่ว่าจะทำกิจกรรมอะไร เราก็ต้องพึ่งพาพลังงาน

หนังสือ "พลังงาน ฉบับการ์ตูน" เล่มนี้อธิบายตั้งแต่ความหมายของพลังงาน ว่า "พลังงานคืออะไร" และหลักการผลิตและใช้พลังงานประเภทต่าง ๆ ทั้งพลังงานแสง พลังงานความร้อน พลังงานที่ได้จากเชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ์ พลังงานไฟฟ้า พลังงานจากธรรมชาติ พลังงานทดแทน พลังงานนิวเคลียร์ และแนวโน้มแหล่งพลังงานในอนาคต

เนื้อหาอธิบายเป็นหัวข้อสั้น ๆ เข้าใจง่ายควบคู่ความสนุกสนานด้วยภาพประกอบสไตล์การ์ตูนสีสันสดใส เหมาะสำหรับนักเรียนสายวิทยาศาสตร์ตั้งแต่ระดับมัธยมศึกษา จนถึงนักศึกษามหาวิทยาลัย หรือผู้ใหญ่วัยทำงานที่สนใจหาความรู้พื้นฐานเรื่องพลังงาน 

ขอเล่าตัวอย่างหนึ่งจาก "พลังงาน ฉบับการ์ตูน" เกี่ยวกับพลังงานไฟฟ้า ซึ่งเป็นตัวอย่างพลังงานประเภทหนึ่งที่ใกล้ตัวเราที่สุด ไฟฟ้าเป็นพลังงานที่ใช้ได้สะดวกมาก และใช้กับอุปกรณ์ได้หลากหลาย เช่น ตู้เย็น เครื่องปรับอากาศ เครื่องซักผ้า หลอดไฟ โทรทัศน์ และอุปกรณ์ที่แทบขาดไม่ได้อย่างคอมพิวเตอร์และโทรศัพท์มือถือ จะเห็นว่า รอบตัวเรามีอุปกรณ์อำนวยความสะดวกมากมายที่ทำงานไม่ได้ถ้าไม่มีไฟฟ้า และเราคงจะนึกภาพการดำเนินชีวิตในปัจจุบันที่ไม่มีไฟฟ้าไม่ออกเลย 

ไฟฟ้าเป็นพลังงานที่ประยุกต์ใช้ได้หลากหลายเมื่อเทียบกับแหล่งพลังงานอื่น ๆ แต่ก็มีจุดด้อยด้วย เช่น การเก็บสะสมไฟฟ้าทำได้ยาก แม้เรามีแบตเตอรี่ที่ประจุไฟฟ้าได้ ก็มีความจุไฟฟ้าที่จำกัด 

นอกจากนี้ ไฟฟ้าก็มีปัญหาเรื่องแหล่งทรัพยากรที่จะนำมาเปลี่ยนเป็นพลังงาน เช่น เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ์ที่เมื่อเผาไหม้ ก็จะเกิดก๊าซเรือนกระจกที่เป็นสาเหตุของภาวะโลกร้อน และปัญหาอีกเรื่องหนึ่งคือ การผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นวิธีที่ดูเหมือนจะมีต้นทุนต่ำ แต่ก็เกิดการสูญเสียมาก เพราะต้องก่อสร้างในพื้นที่ห่างไกลจากเมือง แล้วส่งกระแสไฟฟ้าผ่านสิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่กลับเข้าสู่เมือง ซึ่งต้องมีต้นทุนการก่อสร้าง ค่าบำรุงรักษา และเมื่อส่งกระแสไฟฟ้าผ่านสายไฟ ก็จะสูญเสียพลังงานส่วนหนึ่งด้วย

วิธีหนึ่งที่จะช่วยแก้ปัญหาเรื่องนี้ได้คือ ระบบการผลิตไฟฟ้าขนาดเล็กที่ผลิตในพื้นที่ที่ใช้ไฟฟ้า เช่น การติดตั้งเซลล์แสงอาทิตย์บนหลังคาอาคาร การติดตั้งเครื่องผลิตไฟฟ้าพลังน้ำขนาดเล็กในหมู่บ้าน การติดตั้งกังหันลมขนาดเล็กเพื่อผลิตไฟฟ้าที่ระเบียงหรือดาดฟ้าตึก 

นอกจากนี้ "พลังงาน ฉบับการ์ตูน" ยังอธิบายเรื่องอื่น ๆ เกี่ยวกับพลังงานอีกหลายเรื่อง เช่น แหล่งพลังงานในธรรมชาติ ซึ่งตัวอย่างแรกที่หลายคนนึกถึง จะต้องเป็นพลังงานจากดวงอาทิตย์ หรือความร้อนจากไฟและการเผาไหม้ แต่แหล่งพลังงานในธรรมชาติที่ไม่ใช่ความร้อนก็มี อย่างเช่น แม่น้ำ มหาสมุทร  แม้แต่หิมะบนภูเขาอันหนาวเย็นก็เป็นแหล่งสะสมพลังงาน

หากศึกษาค้นคว้าและพัฒนาวิธีการใช้พลังงานจากแหล่งต่าง ๆ ในธรรมชาติเหล่านี้อย่างจริงจัง น่าจะค้นพบทางออกที่ยั่งยืนของทุกปัญหาด้านพลังงานที่เราเผชิญอยู่ในปัจจุบันอย่างแน่นอน

 ทดลองอ่าน

 

 

    

พลังงาน ฉบับการ์ตูน

ผู้แต่ง : Katsuhiro Saito
ผู้แปล : ดร.อรรณพ เรืองวิเศษ 
ISBN : 978-974-443-613-9
จำนวนหน้า : 208 หน้า
ราคา : 235 บาท