โดย ดร. ธนัยวงศ์ กีรติวานิชย์
นอกเหนือจากการที่เราสามารถนำหลักการคำนวณ และสูตรทางคณิตศาสตร์พื้นฐานมาใช้เพื่อจัดทำรายงานทางการเงิน อันได้แก่ งบดุล และงบกำไรขาดทุนกันแล้ว ยังสามารถนำมาหลักเกณฑ์เดียวกันมาใช้สำหรับการวิเคราะห์งบการเงินได้อีกด้วย
การวิเคราะห์งบการเงิน (Financial Statement Analysis)
โปรแกรม Microsoft Excel ถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการประเมินผลการดำเนินงานของกิจการ ว่ามีฐานะเป็นอย่างไร มีความมั่นคงมากน้อยเพียงใด โดยผู้ประกอบการสามารถใช้ Microsoft Excel ในการวิเคราะห์งบการเงินแบบย่อขนาด (Common Size Analysis) รวมถึงการวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงิน (Ratio Analysis)ได้ ทั้งนี้สำหรับการวิเคราะห์งบแบบย่อขนาด ถ้าเป็นงบดุล จะกำหนดให้สินทรัพย์รวมเป็นตัวฐานในการเปรียบเทียบ โดยให้มีค่าเท่ากับ 100% แล้วจึงทำการเปรียบเทียบข้อมูลทุกรายการในงบดุลว่าเป็นสัดส่วนเท่าใดของสินทรัพย์รวม ถ้าเป็นงบกำไรขาดทุนจะกำหนดให้ยอดขายเป็นตัวฐาน แล้วทำการเปรียบเทียบข้อมูลทุกรายการในงบกำไรขาดทุนว่าเป็นสัดส่วนเท่าใดของยอดขาย ดังตัวอย่างที่แสดงไว้ต่อไปนี้
ตัวอย่างการวิเคราะห์งบดุลแบบย่อขนาด:
|
|
A |
B |
C |
E |
|
1 |
บริษัท แก้วขนลุก จำกัด | |||
|
2 |
งบดุล | |||
|
3 |
ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2547 | |||
|
4 |
สินทรัพย์ |
จำนวนเงิน |
การคำนวณ |
ผลลัพธ์ |
|
5 |
สินทรัพย์หมุนเวียน |
|
|
|
|
6 |
เงินสด |
1,374,180 |
=(B6/B16)*100 |
13.58% |
|
7 |
ลูกหนี้ |
625,500 |
=(B7/B16)*100 |
6.18% |
|
8 |
สินค้าคงคลัง |
1,453,104 |
=(B8/B16)*100 |
14.36% |
|
9 |
สินทรัพย์หมุนเวียนรวม |
3,452,784 |
=(B9/B16)*100 |
34.12% |
|
10 |
สินทรัพย์ถาวร |
|
|
|
|
11 |
ที่ดิน |
2,000,000 |
=(B11/B16)*100 |
19.76% |
|
12 |
อาคาร |
4,000,000 |
=(B12/B16)*100 |
39.53% |
|
13 |
เครื่องใช้สำนักงาน |
1,000,000 |
=(B13/B16)*100 |
9.88% |
|
14 |
หัก ค่าเสื่อมราคาสะสม |
- 333,334 |
=(B14/B16)*100 |
-3.29% |
|
15 |
สินทรัพย์ถาวรรวม |
6,666,666 |
=(B15/B16)*100 |
65.88% |
|
16 |
สินทรัพย์รวม |
10,119,450 |
=(B16/B16)*100 |
100.00% |
|
17 |
|
|
|
|
|
18 |
หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ |
|
|
|
|
19 |
หนี้สิน |
|
|
|
|
20 |
เจ้าหนี้การค้า |
331,600 |
=(B20/B32)*100 |
3.28% |
|
21 |
ตั๋วเงินจ่าย |
500,000 |
=(B21/B32)*100 |
4.94% |
|
22 |
ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย |
460,000 |
=(B22/B32)*100 |
4.55% |
|
23 |
หนี้สินหมุนเวียนอื่นๆ |
537,140 |
=(B23/B32)*100 |
5.31% |
|
24 |
หนี้สินหมุนเวียนรวม |
1,828,740 |
=(B24/B32)*100 |
18.07% |
|
25 |
เงินกู้ระยะยาว |
4,700,000 |
=(B25/B32)*100 |
46.45% |
|
26 |
หนี้สินรวม |
6,528,740 |
=(B26/B32)*100 |
64.52% |
|
27 |
ส่วนของเจ้าของ |
|
|
|
|
28 |
ทุนส่วนหุ้นสามัญ |
2,000,000 |
=(B28/B32)*100 |
19.76% |
|
29 |
ส่วนเกินมูลค่าหุ้น |
1,000,000 |
=(B29/B32)*100 |
9.88% |
|
30 |
กำไรสะสม |
590,710 |
=(B30/B32)*100 |
5.84% |
|
31 |
ส่วนของผู้ถือหุ้นรวม |
3,590,710 |
=(B31/B32)*100 |
35.48% |
|
32 |
หนิ้สิน และส่วนของเจ้าของรวม |
10,119,450 |
=(B32/B32)*100 |
100.00% |
ตัวอย่างการวิเคราะห์งบกำไรขาดทุนแบบย่อขนาด:
|
|
A |
B |
C |
E |
|
34 |
บริษัท แก้วขนลุก จำกัด | |||
|
35 |
งบกำไรขาดทุน | |||
|
36 |
สำหรับปีสินสุด วันที่ 31 ธันวาคม 2547 | |||
|
37 |
|
จำนวนเงิน |
การคำนวณ |
ผลลัพธ์ |
|
38 |
ยอดขาย |
2,698,200 |
=(B38/B38)*100 |
100% |
|
39 |
ต้นทุนขาย |
1,004,480 |
=(B39/B38)*100 |
37% |
|
40 |
กำไรขั้นต้น |
1,693,720 |
=(B40/B38)*100 |
63% |
|
41 |
ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน |
|
|
|
|
42 |
ค่าใช้จ่ายในการขาย |
438,480 |
=(B41/B38)*100 |
16% |
|
43 |
ค่าใช้จ่ายในการบริหาร |
292,320 |
=(B42/B38)*100 |
11% |
|
44 |
ค่าเสื่อมราคา |
333,334 |
=(B43/B38)*100 |
12% |
|
45 |
กำไรจากการดำเนินงาน (EBIT) |
629,586 |
=(B44/B38)*100 |
23% |
|
46 |
ดอกเบี้ยจ่าย |
90,000 |
=(B45/B38)*100 |
3% |
|
47 |
กำไรก่อนหักภาษี (EBT) |
539,586 |
=(B46/B38)*100 |
20% |
|
48 |
ภาษี (30%) |
161,876 |
=(B47/B38)*100 |
6% |
|
49 |
กำไรสุทธิ (Net Profit) |
377,710 |
=(B48/B38)*100 |
14% |
สำหรับการวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงิน จะเป็นการนำเอารายการทางบัญชีที่ปรากฎอยู่ในงบการเงินซึ่งมีความเกี่ยวข้อง หรือสัมพันธ์กันมาพิจารณาในรูปแบบของอัตราส่วน โดยสามารถแบ่งการวิเคราะห์ออกเป็นอัตราส่วนที่สำคัญ 4 กลุ่มดังต่อไปนี้
1. อัตราส่วนสำหรับวิเคราะห์สภาพคล่องของกิจการ (Liquidity Ratio)
a. อัตราส่วนทุนหมุนเวียน = สินทรัพย์หมุนเวียน/ หนี้สินหมุนเวียน
b. อัตราส่วนทุนหมุนเวียนเร็ว = (สินทรัพย์หมุนเวียน สินค้าคงคลัง)/ หนี้สินหมุนเวียน
2. อัตราส่วนสำหรับวัดประสิทธิภาพในการบริหารสินทรัพย์ (Efficiency Ratio)
a. อัตราหมุนเวียนของลูกหนี้การค้า = ยอดขาย/ ลูกหนี้การค้า
b. ระยะเวลาจัดเก็บหนี้โดยเฉลี่ย = จำนวนวันต่อ 1 ปี/ อัตราหมุนเวียนของลูกหนี้การค้า
c. อัตราหมุนเวียนของสินค้าคงคลัง = ต้นทุนขาย/ สินค้าคงคลัง
d. ระยะเวลาเฉลี่ยของสินค้าในคลัง = จำนวนวันต่อ 1 ปี/ อัตราหมุนเวียนของสินค้าคงคลัง
e. อัตราหมุนเวียนของสินทรัพย์ถาวร = ยอดขาย/ สินทรัพย์ถาวร
f. อัตราหมุนเวียนของสินทรัพย์รวม = ยอดขาย/ สินทรัพย์รวม
3. อัตราส่วนสำหรับวัดความสามารถในการชำระหนี้ (Leverage Ratio)
a. อัตราส่วนหนี้สิน = (หนี้สินรวม/ สินทรัพย์รวม) *100
b. อัตราส่วนหนี้สินต่อส่วนของเจ้าของ = หนี้สินรวม/ ส่วนของเจ้าของรวม
c. อัตราส่วนกำไรต่อดอกเบี้ยจ่าย = กำไรจากการดำเนินงาน/ ดอกเบี้ยจ่าย
4. อัตราส่วนสำหรับวัดความสามารถในการทำกำไร (Profitability Ratio)
a. อัตราส่วนกำไรขั้นต้น = (กำไรขั้นต้น/ ยอดขาย) * 100
b. อัตราส่วนกำไรจากการดำเนินงาน = (กำไรจากการดำเนินงาน/ ยอดขาย) * 100
c. อัตราส่วนกำไรสุทธิ = (กำไรสุทธิ/ ยอดขาย) * 100
d. อัตราผลตอบแทนต่อสินทรัพย์ = (กำไรสุทธิ/ สินทรัพย์รวม) * 100
e. อัตราผลตอบแทนต่อส่วนของเจ้าของ = (กำไรสุทธิ/ ส่วนของเจ้าของ) * 100
ตัวอย่างการวิเคราะห์อัตราส่วนทางการเงิน: 1 ปี = 360 วัน
|
|
A |
B |
C |
|
51 |
การวิเคราะห์สภาพคล่อง |
การคำนวณ |
ผลลัพธ์ |
|
52 |
อัตราส่วนทุนหมุนเวียน |
=B9/B24 |
1.89 |
|
53 |
อัตราส่วนทุนหมุนเวียนเร็ว |
=(B9-B8)/B24 |
1.09 |
|
54 |
การวัดประสิทธิภาพในการบริหารสินทรัพย์ |
| |
|
55 |
อัตราหมุนเวียนของลูกหนี้การค้า |
=B38/B7 |
4.31 |
|
56 |
ระยะเวลาจัดเก็บหนี้โดยเฉลี่ย |
=360/B55 |
83.46 |
|
57 |
อัตราหมุนเวียนของสินค้าคงคลัง |
=B39/B8 |
0.69 |
|
58 |
ระยะเวลาเฉลี่ยของสินค้าในคลัง |
=360/B57 |
520.78 |
|
59 |
อัตราหมุนเวียนของสินทรัพย์ถาวร |
=B38/B15 |
0.40 |
|
60 |
อัตราหมุนเวียนของสินทรัพย์รวม |
=B38/B16 |
0.27 |
|
61 |
การวัดความสามารถในการชำระหนี้ |
| |
|
62 |
อัตราส่วนหนี้สิน |
=(B26/B16)*100 |
65% |
|
63 |
อัตราส่วนหนี้สินต่อส่วนของเจ้าของ |
=B26/B31 |
1.82 |
|
64 |
อัตราส่วนกำไรต่อดอกเบี้ยจ่าย |
=B45/B46 |
7.00 |
|
65 |
การวัดความสามารถในการทำกำไร |
| |
|
66 |
อัตราส่วนกำไรขั้นต้น |
=(B40/B38)*100 |
63% |
|
67 |
อัตราส่วนกำไรจากการดำเนินงาน |
=(B45/B38)*100 |
23% |
|
68 |
อัตราส่วนกำไรสุทธิ |
=(B49/B38)*100 |
14% |
|
69 |
อัตราผลตอบแทนต่อสินทรัพย์ |
=(B49/B16)*100 |
4% |
|
70 |
อัตราผลตอบแทนต่อส่วนของเจ้าของ |
=(B49/B31)*100 |
11% |
บทความนี้เกิดจากการเขียนและส่งขึ้นมาสู่ระบบแบบอัตโนมัติ สมาคมฯไม่รับผิดชอบต่อบทความหรือข้อความใดๆ ทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือไม่ ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และหากท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม หรือทำให้เกิดความเสียหาย หรือละเมิดสิทธิใดๆ กรุณาแจ้งมาที่ ht.ro.apt@ecivres-bew เพื่อทีมงานจะได้ดำเนินการลบออกจากระบบในทันที
